Bizim yûnus’un sözü

Bir düşünceyi eksiksiz anlatan kelime dizisi şeklinde tarif edilen söz, Türk kültür ve edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Hayat, güzel sözle anlam kazanır. Bunun için ilk İslami devir ata yadigârlarımızdan Kutadgu Bilig'de söze geniş yer verilmiştir. Yûnus'un sözü, lafız, anlam ve ahenk açısından mükemmeldir. Onun sözlerini etkili kılan, düzgün söyleyiş ve güzel ifadesinin yanında, Kur'an ahlakını kendisine ilke edinmesidir. Sözün etkili olabilmesi için öncelikle söyleyen tarafından uygulanması gerekir. Bu sebeple Kur'an'da yapmadıklarını söyleyenler, hiç iyi karşılanmamıştır. Sözün etkisini araştırırken özellikle şu dört unsuru dikkate almak gerekir: Bir sözü, kim, kime, niçin ve hangi makamda söylemiştir? Yûnus'un sözlerini, bu açılardan incelediğimiz zaman, bunların "şöyle böyle" sözler olmadığı görülür. Onun, çağları aşan fasih sözlerini (şiirlerini), mana âleminden ilham alarak gönül diliyle ahlaki değerleri takviye etmek amacıyla muhtaç kimseler için söylediği ifade edilebilir. Şiir, söze güzel biçim verme işidir. Gerçek şiirin, zamanın geçmesiyle güzelliği bozulmadığı gibi kıymeti de artar. Bir sözün, zamana karşı direnip güzelliğini devam ettirmesi klasik kelimesiyle ifade edilir. Zamanla değeri daha da yükselen Yûnus'un sözleri, Türk klasikleri arasında yerini almıştır. Az sözle çok şey anlatmaya müsait bir dil olan Türkçe, Yûnus'un etkili, yalın anlatımına zemin hazırladı ve eşine az rastlanan şiirlerinin oluşumuna katkıda bulundu. Yûnus'un sözlerinin yedi yüzyıl boyunca nesilden nesle büyük bir sadakatle aktarılmasının bir sebebi de Türkçenin sezgisel güç özelliğini şiire yansıtabilmiş olmasıdır. Yazımızda Yûnus'un sözü, divanında geçen beyitler (sözle ilgili) ışığında ele alınacaktır.

Söz ,

Sözün Değeri ,

Yûnus Emre’nin Şiirlerinde Söz ,

Yûnus Emre Dîvânı ,

Word is accepted as the most valuable entity in our culture and literature. Life can be best explained with beautiful words. For this, word holds an extensive place in Kutadgu Bilig, one of our relics of Islamic era. The word of Yunus, in terms of utterance, meaning and harmony, is perfect. What makes his words effective is alongside with his smooth saying and pleasant expression, his manners constucted upon the morality of the Koran. The word should be carried out by the teller firstly so that it can be effective. Hence, the ones who say they don't, are not welcomed in the Koran. While searching the effect of the word, the following four elements should especially be considered. By whom, to whom, why and in which manner a word is said? Once analyzed from those aspects, we see that Yunus's words are not after a fashion. It can be said that his lucid words (his poems), exceeding ages, are inspired by spirit universe. Besides, the poetry, in its general meaning, is giving the word the best shape. Therefore, elapsing of the time does not age, devalue or ruin the beauty of his words, on the contrary, increase its value. A word's such resistance against the time is expressed with the wordy "classical" In that way, Yunus takes his place among the Turkish Literature's immortal classics. The Turkish Language, which is convenient for expressing so many things with few words, lays the groundwork for Yunus's effective and vivid expression and contributed to his words. One of the reasons of Yunus's words' being carried over from generation to generation with great loyalty for seven centuries is that the Turkish Language's intuitive property is reflected on the poetry. In our statement, Yunus's words will be handled in the light of his verses (poems) in his collected poems (divan).

Word, ,

The Value of Word, ,

The Word in Yunus Emre’s Poetry, ,

Yunus Emre’s Dîvân ,