Tüm dünya ekonomilerinde ana sektörlerden biri olan turizmin sürekliliği, büyük ölçüde turizm amaçlı kullanılan kaynakların korunmasına ve geliştirilmesine bağlıdır. Günümüzde çevre korumayla ilgili yaygın mücadeleler yanında, artan çevre duyarlılığı nedeniyle, turizm sektörü, giderek çevreye daha duyarlı olmaya başlamıştır. 1980’den beri, sürdürülebilir turizm ile ilgili çok sayıda uluslararası girişimler, sözleşmeler özellikle ekoetiket, sertifikasyon ve akreditasyon programları ve rehber ilkeler geliştirilmiştir. Tur operatörleri ve seyahat acenteleri de bu gelişmelerin dışında kalmamıştır. Bu araştırma turizmde sürdürülebilirlik konusunu tur operatörleri ve seyahat acenteleri örneğinden hareket ederek inceleyerek var olan bilgiye katkıda bulunmak için tasarlanmıştır. Bu amaçla birbirini tamamlayan iki inceleme yapılmıştır: Birinci aşamada turizmde özellikle seyahat işletmeleri açısından çevre koruma ve sürdürülebilirlik ile ilgili girişimler, ekoetiket, sertifikasyon ve akreditasyon ve programları incelenmiş ve Türkiye’nin çağdaş standartların önemli ölçüde gerisinde olmadığı bulunmuştur. İkinci aşamada, Türkiye’deki 1665 seyahat acentesi yöneticisine anket uygulanmış ve seyahat acente yöneticilerinin biliş, çevre duyarlılığı ve sürdürülebilirlik bağlamlarında olumlu özelliklere sahip oldukları bulunmuş fakat yapısal olarak sürdürülebilirlik karakterinden büyük ölçüde yoksun oldukları ortaya çıkmıştır. Bu bulgular, seyahat acentelerinin yapısal dönüşüme ihtiyacı olduğunu göstermekte ve yöneticilerin bilişlerini, duyarlılıklarını ve düşüncelerini günlük iş pratiklerinde çevre koruma ve sürdürülebilirlik yönünde yansıtmaları gerektiğine işaret etmektedir. Bu da ancak ciddi bir şekilde kurumsal, ulusal ve uluslararası çevre yönetimi ve sürdürülebilirlik programlarının ve girişimlerinin parçası olmayla mümkün olabilir.
Özet İngilizce :
Sustainability in tourism, which is one of the leading sectors in world economy, is largely dependent upon protection and development of sources that are used for tourism. Nowadays, Tourism sector has been increasingly sensitive to environment because of increasing environmental concerns in addition to struggles for environmental protection. Since 1980, various international agreements, eco-labels, certification and accreditation programs and guiding principles about sustainable tourism have been developed. Tour operators and tourism agencies have not remained outside this development. This study was designed to contribute to the existing body of knowledge about the sustainability issue regarding tour operators and tourism agencies. For this reason, two analyses that complete each other were conducted: Firstly, eco-label, certification and accreditation programs that are related with environmental sustainability in tourism with respect to tour operators and travel agencies were studied and Turkey was found not to be behind the contemporary standards. Secondly, a questionnaire was applied to 1665 managers of tourism agencies in Turkey and it was found that the managers have affirmative attributes in terms of environmental awareness, environmental sensitivity and sustainability; yet, travel agencies largely lack characteristics of sustainability. Study findings indicate that travel agencies are in need of structural transformation and managers should reflect their environmental awareness, sensitivity and knowledge in their daily business practices. This is only possible if they become the genuine part of institutional, national and international environmental initiatives and programs.