Makale özeti ve diğer detaylar.
Vergi uyuşmazlıklarının çözümü için yargısal başvuru yolları yanında yargı öncesi yollar da mevcuttur. Vergi uyuşmazlıklarının çözümü için yargı öncesi yollar hem 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nda (VUK) hem 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda (İYUK) hem de 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nda (KDKK) düzenlenmiştir. VUK’taki uzlaşma ve hataların düzeltilmesi müesseseleri ile İYUK’taki üst makama başvuru ve KDKK’deki şikâyet başvurusu müesseselerinin mukayeseli incelemesi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada bu müesseseler arasındaki benzer ve farklı yönler ortaya konulmaya çalışılarak, müesseseler arasında özellik-genellik ilişkisi ile kullanım sırası bakımından bir hiyerarşinin bulunup bulunmadığının analizi yapılacaktır. Çalışmada, mükelleflerin vergi uyuşmazlıklarını yargı önüne taşımadan çözüme kavuşturmak istemeleri durumunda hak kayıplarının önüne geçilmesi ve zaman kaybının engellenmesi bakımından yargı aşaması öncesindeki çözüm yollarına bu yolların mahiyetlerini dikkate alarak ve kendi içerisindeki silsileyi takip ederek başvurmaları gerektiği sonucuna varılmıştır.
There are both pre-judicial and judicial ways to resolve the tax disputes. The pre-judicial resolutions are regulated in the Tax Procedure Act (No. 213), the Administrative Justice Procedure Act (No. 2577) and the Ombudsman Act (No. 6328). A comparative evaluation of the pre-judicial resolution mechanisms of tax disputes namely the conciliation and the correction of errors in Tax Procedure Act, the appeal to a higher authority in Administrative Justice Procedure Act, and the complaint in the Ombudsman Act constitutes the subject of this article. In this framework, the similar and different aspects of these mechanisms and the scope and hierarchical order of them will be analyzed. It has been concluded that if the taxpayers prefer to use pre-judicial resolution mechanisms, it is necessary for them to consider the nature and hierarchical order of such mechanisms in order to prevent the waste of time and the loss of rights.