Doğu karadeniz bölgesi’nde vakıf yoluyla iskân metoduna bir örnek: alucra’da çağırgan zâviyeleri

Anadolu’nun fethi sürecinde Doğu Karadeniz Bölgesinin Türkler tarafından iskâna açılmasında vakıf kurumların rolü büyüktür. Dervişlerin yaşam alanı olarak belirledikleri yerlerde cami, medrese, zâviye gibi sosyal alanların içinde yer aldığı köyler ve kasabalar meydana gelmiştir. Bu bölgedeki fetih sürecinde “Çağırganlu” ismiyle anılan Türk dervişleri sayesinde birçok yerleşim alanı oluşmuştur. Bu yerleşim alanlarının bir kısmını, Giresun İli Alucra ilçesi Boyluca ve Fevziçakmak köylerinde görmekteyiz. Şeyh Mahmud, İsmail Hakkı ve Şeyh Yakub Gulamî gibi Çağırganlu topluluğunun kanaat önderleri, Anadolu’nun kuzeydoğusunun İslâm dini ile buluşmasında büyük katkı sağlamış-lardır. Biz de bu çalışmamızda söz konusu derviş zümresinin başta kırsal alanların kolinize edilmesinde vakıflar yoluyla oynadıkları öncü rolü ele almaya çalıştık. 

Alucra ,

Çağırgan ,

Vakıf ve Zâviye ,

During the process of Anatolian conquest by The Turks, the role of foundations in the settlements of Eastern Black Sea region is very important. Around the life area of dervishes, villages and towns emerged including social buildings such as mosques, madrasas, and lodges. During the process of conquest in this region, many settlements formed by the Turkish dervishes, named as “Çağırganlu”. Some of these settlements is seen in the villages of Boyluca and Fevzicakmak in Alucra town of city of Giresun.Opinion leaders of Cağırganlu community, such as Sheikh Mahmud, İsmail Hakki and Sheikh Yakup Gulami, provided a major contribution to Islamization of Northeast Anatolia. In this study we tried to investigate the role of mentioned dervishes in the colonization of rural areas through the foundations.

Alucra, ,

Çagırgan, ,

Waqf and Monastery ,