Makale özeti ve diğer detaylar.
Bu araştırma Ankara'da yetiştirme yurtlarında kalan adolesanların beslenme ve fiziksel aktivite durumlarının sağlık ve vücut kompozisyonları ile ilişkisinin saptanması amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini, yetiştirme yurtlarında kalan 13-18 yaş grubundaki 115 erkek, 83 kız olmak üzere toplam 198 adolesan oluşturmuştur. Çalışmada veriler üç aşamada toplanmıştır; birinci aşamada bireylerin beslenme durumlarını ve alışkanlıklarını saptamak için geliştirilen soru seti kullanılmıştır. İkinci aşamada, adolesanların besin tüketim ve fiziksel aktivite kayıtları alınmış, üçüncü aşamada ise, adolesanların antropometrik ölçümleri yapılmıştır. Bulgular: Araştırmada, adolesan erkeklerin %13.9'unun, kızların da %31.3'ünün sağlık sorunları olduğu, erkeklerin %69.6'sının, kızların da %91.6'sının öğün atladığı, öğün atlayan erkeklerin %34.8'inin, kızların ise %61.4'ünün en çok sabah kahvaltısını atladıkları saptanmıştır. Çalışmaya katılan erkek (%63.0) ve kızların (%65.0) yarıdan fazlasının yemek seçtiği, %17.2'sinin hiç süt tüketmediği %40.9'unun ise hiç kırmızı et tüketmedikleri belirlenmiştir. Adolesanların diyetle günlük ortalama enerji ve besin öğesi alımları Türkiye'ye Özgü Beslenme Rehberi doğrultusunda değerlendirildiğinde, erkeklerin A vitamini, folik asit, Vit B12, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kızların ise enerji, A vitamini, Vitamin B1, folik asit, Vit B12, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve fosfor yönünden yetersiz beslendikleri belirlenmiştir. Adolesanların genel olarak antropometrik ölçümlerinin normal sınırlar içinde, ancak aktivite düzeylerinin önerilenin altında olduğu belirlenmiştir. Sonuç ve Öneriler: Erkeklerin %15.7'sinin (n=18) sağlıklı beslenme indeksi (SBİ) puanı "kötü", %80.9'unun (n=93) "orta" ve sadece %3.5'inin "iyi" olduğu belirlenmiştir. Yetiştirme yurtlarında kalan adolesanların, beslenme alışkanlıklarını düzeltmeye ve beslenme bilgilerini güçlendirilmeye yönelik bir eğitim programının ulusal düzeyde geliştirilip uygulanması önerilmiştir.
The study was planned and implemented with the purpose of determining the relationship between the nutritional and physical activity conditions of adolescents living in orphanages in Ankara and their body compositions. Material and Methods: Research implemented by taking permission from Ethic Council of Gazi University Faculty of Medicine. 198 adolescents (115 boys, 83 girls) within the age group 13-18 living in orphanages, constitute the population of the study. Data’s were collected in three stages; in the first stage, the question set developed to determine the nutritional status and habits. In the second stage, food consumption and physical activities of adolescents were recorded. In the third stage, anthropometric measurements were taken. Results: It was found that 69.6% boys and 91.6% of girls skipped meals, and among those skipping meals, 34.8% of boys and 61.4% of girls skipped breakfast most. More than half of boys (63.0%) and girls (65.0%) were pickers as regards what they eat, 17.2% of adolescents never consumed milk, and 40.9% never consumed red meat. When daily mean energy and nutrient intakes of adolescents were evaluated according to Nutrition Guide Unique for Turkey, boys ate diets insufficient in vitamin A, folic acid, Vitamin B12, potassium, calcium and magnesium, girls ate diets insufficient in energy, vitamin A, Vitamin B1, folic acid, Vitamin B12, potassium, calcium, magnesium and phosphorus. Anthropometric measurements of adolescents were within normal limits; however, their activity levels were below those recommended. Conclusion: HEI score for 15.7% of adolescent boys (n=18) were evaluated as “bad” for 80.9% (n=86) as “medium” and for 3.5% (n=6) as “good”. It is recommended that implementing a training program for correcting the diet habits and the knowledge in nutrition of adolescents living in orphanages.