Katharsis fenomeninin arabesk özelindeki görünümü

Bu çalışma, psikolojik ve etik bir fenomen olan katharsisi, Türkiye'de 1960'lardan sonra ortaya çıkan popüler bir müzik türü olan "arabesk" özelinde ele almak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öncelikle sanatsal/felsefi anlamdaki katharsis; tragedya sanatının oluşturduğu acıma ve korku duygularının ruhu tutkulardan arındırması durumu olarak tanımlanmış, ardından katharsis fenomeninin müzik aracılığı ile de gerçekleştiği ve müziğin ezgi, ritim, armoni, söz gibi öğelerin her birinin; düğüm ve çözümlerden oluşan gerginlik ve rahatlamayla bu fenomenin gerçekleşmesini sağladığı saptanmıştır. Arabeskin sosyolojik bir olgu olarak ortaya çıkışının tek nedeninin hızlı ve çarpık kentleşmeden kaynaklanan varoş kültürü değil, Orta Doğudan gelen köklü bir müzik geleneği olduğu ve hızlı kentleşmenin sağladığı sıkıntı ve acının, tür olarak arabeskin kathartik bir niteliğe sahip olmasını sağladığı belirlenmiş ve son olarak arabesk müziğinin iki önemli öğesi olan söz ve ezgi içinde katharsisin ne şekilde tezahür ettiği analiz edilmiştir. Çalışma, müzikoloji, felsefe ve sosyoloji disiplinlerinden hareketle oluşturulmuştur. Katharsis fenomeni üzerine etimolojik ve felsefi bir analiz yapıldıktan sonra, fenomenin müzikteki görünümü üzerinde durulmuştur. Ardından arabeskin çıkış nedenleri ve genel özellikleri üzerine küçük çaplı sosyolojik bir tartışma yapılmış, son olarak bu fenomenin müzikteki görünümü, arabesk içindeki ezgisel ve sözsel yapı analiziyle gösterilmeye çalışılmıştır.

Katharsis ,

Arabesk ,

Müzik ,

This study was composed to tackle the appearange of catharsis, psychologic and ethic phenomenon, in arabesque music that is emerged after 1960's in Turkey. At first, catharsis was defined in the context of philosophical and artistic meaning as soul's pufication from its passion by means of sensation of pathos and fear in tragedy art. After, it was determined that catharsis phenomenon also becomes owing to music and its elements such as melody, ritm, harmony, lyrics provide to become the catharsis phenomenon by means of tension and relaxation circumstance which contain knot and solution. It was determined that not only suburb culture, which is resulted from rapid and unplanned urbanization, but also Middle Eastern's deep-rooted musical tradition is reason of appearing the arabesque music as a sociological affair; it was also determined that sadness and pain arising from rapid and unplanned urbanization provided cathartic quality to arabesque. Lastly, appearing of catharsis in the two main elements of arabesque music, lyrics and melody, was analysed. This study was constituted by means of the disciplines of musicology, philosophy and sociology. After catharsis phenomenon was analysed etymologicaly and philosophicaly, it was emphasized that its appearance in music. Then, a small-scale sociological debate was initiated about genesis causes of arabesque and its general characteristics. Lastly, the appearance of this phenomenon in arabesque was shown throught the medium of melodic and lyric structural analysing.

Catharsis, ,

Arabesque, ,

Music ,