Arnavutluk’ta taşkın risk analizi

Balkan ülkelerinden biri olan Arnavutluk, çeşitli doğal afetlerle karşı karşıya olan bir ülkedir. Ancak son 20 yılda meydana gelen doğal afetlerden ortalama yılda 125 kişi etkilenirken, ekonomik olarak 24.673 milyon dolar zarar yaşanmıştır. Bu afetlerden en büyük zararı ise taşkınlar meydana getirmiştir. Yıllık ortalama % 0.29 olarak yaşanan taşkın olaylarından çeşitli yıllarda 130.484 kişi etkilenirken, 18 kişide yaşamını yitirmiştir. Bu taşkınların ekonomik zararı ise 197.5 milyon dolardır. Bu çalışmada bir taşkın ülkesi olarak nitelendirilebilecek olan Arnavutluk’taki taşkın riski Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yöntem ve tekniklerinden yararlanılarak analiz edilmiştir. Bu kapsamda; Acaba ülkede taşkın riskinin boyutları nasıldır? Ülkedeki hangi alanlar risk altındadır? Bu risk hangi yerleşmeleri en fazla etkileyecektir? Ne kadar insan taşkın riskinden etkilenebilir? Bu kapsamda yapılması gerekenler nelerdir? şeklindeki araştırma sorularına yanıtlar aranmıştır. Çalışmada değişik ölçeklerde ve farklı kaynaklardan elde edilen faktör haritalarından yararlanılmıştır. Bu haritalardan elde edilen jeoloji, jeomorfoloji, eğim, bakı, yağış, akarsuya uzaklık, yeraltı suyu, toprak ve arazi kullanım özelliklerine ait veriler koşullara bağlı ağırlıklı çakıştırma yöntemi ile birleştirilerek, taşkın risk alanları belirlenmiştir. Analiz sonucunda Arnavutluk topraklarının % 45’inin risksiz, % 18.52’sinin orta derecede riskli ve % 36’sının da risk altında olduğu anlaşılmıştır. Buna göre en riskli sahalar başkent Tirana olmak üzere kuzeyden güneye Shkoder, Burrel, Durres, Elbasan, Fier, Berat, Vlor ve Sarvee gibi büyük ve yoğun nüfuslu yerleşim alanlarının bulunduğu sahalardır. Sonuç olarak taşkın riski yüksek olan bu ülke topraklarında bu konuda multidisipliner bir bilim anlayışıyla daha kapsamlı planlamaların yapılması gerekmektedir.

Taşkın ,

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ,

Risk Alanları ,

Arnavutluk ,

Balkanlar ,

Albania, one of the Balkan countries, faces various natural disasters. An annual average of 125 individuals has been affected from natural disasters in the past 20 years ve economic damage amounts to 26.673 million dollars. The most damage is caused by floods in the area. Floods which is experienced with an annual average of 0.29 % have affected 130.484 in different years ve 18 individuals dies as a result. The economic damage caused by the floods is estimated to be 197.5 million dollars. The study aims to analyze the flood risk in Albania using Geographical Information Systems (GIS). In this context, answers will be sought to answers such as “what is the dimension of flood risk in the country?”, “what areas are under flood risk?”, “which settlements will be affected form the flood risk the most?”how many individuals may be affected by the flood risk?” and “what needs to be done in regards to flood risk?”. The study employs various scales ve factor maps obtained from different resources. Data from geology, geomorphology, slope, exposure, rainfall, distance to rivers, underground water ve soil ve landuse characteristics are connected with condition dependent weighted overlay method to define flood risk areas. Results of analysis show that 45 % of Albania carries no risk, 18.52 % has medium level risk ve 36 % is under risk. Accordingly, the most risky areas are the big cities with dense populations such as capital Tirana ve from north to south Shkoder, Burrel, Durres, Elbasan, Fier, Berat, Vlor ve Sarvee. More comprehensive studies with a multidisciplinary approach should be planned in the country that has high flood risk.

Flood, ,

Geographical Information Systems (GIS), ,

Risk Areas, ,

Albania, ,

Balkans ,