Dışsallık ve nedensellik kavramları üzerine kısa bir bakış

Bu çalışmanın amacı uygulamalı çalışmalarda sıkça karşılaşılan dışsallık ve nedensellik kavramlarını genel hatlarıyla ele almaktır. Bu amaçla, öncelikle literatürde yer alan dışsallık ve nedensellik arasındaki ilişki kavramsal olarak incelenmiş, ardından Türkiye için ampirik bir analiz yapılmıştır. Analizde 2003:1-2010:12 dönemine ait Türkiye'de ki para arzı (m2), enflasyon oranı (enf) ve faiz (r) oranı değişkenleri arasındaki ilişki önce Granger Nedensellik testi ile belirlenmiş, daha sonra Engle'in önerdiği Dışsallık Testi ve de Blok Dışsallık Wald testi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, enflasyon oranı ile para arzı arasında içsellik ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca faiz oranı, para arzını süper dışsal olarak etkilediğinden kullanılacak etkin bir faiz politikası ile para arzını etkilemek mümkün olacaktır.

Granger Nedensellik ,

Engle Dışsallık Testi ,

Blok Dışsallık Wald ,

The aim of this study is to cover the notions of externality and causality, which come up in many applied studies. With this aim, the relationship between externality and causality in literature are analyzed conceptually first, and then an empirical analysis is made for Turkey. In the analysis, the relationship between money supply (m2), inflation rate (enf) and interest rate (r) variables is first determined by Granger Causality Test, and then analyzed by Causality Test suggested by Engle and also by Externality Wald Test. According to the results of the analysis, there is endogenity relationship between money supply and inflation. Additionally, since interest rate affects money supply super exogenously, it is possible to influence money supply with efficient interest rate policies.

Granger Causality, ,

Engle Externality Test, ,

Block Externality Wald ,