Fiziksel inşadan metinsel inşaya: türkiye'de mimarlık tarihi ve tarihçiliğinin serüveni

Mimarlık bilgi alanının modern anlamda şekillenişi; mimarlığın kurumsallaşması, mimarın profesyonelleşmesi ve bir disiplin haline gelişiyle doğrudan ilintilidir. XV. yüzyıldan itibaren başlayan bu süreçte mimarlık tarihi de XX. yüzyılın sonlarına doğru artık özerk bilgi alanını tesis etmiştir. Bu metinde öncelikle, mimarlık tarihinin mimarlığın genel literatürüyle olan ilişkileri irdelenecektir. Mimarlıktan ayrılan üç ana alanla, mimarlığın şimdiki alt bilgi alanlarıyla ve yakın ilişkide olduğu sanat tari¬hi, şehir tarihi gibi disiplinlerle kurulacak bilgi ağı söz konusu irdelemeyi ayrıntılan¬dıracaktır. Böylece mimarlık tarihi literatürünü değerlendirmek için bir altyapı oluş¬turulacaktır. Metinde irdelenecek asıl nokta Türkiye�de mimarlık tarihi ve mimarlık tarihçiliğinin seyri olacaktır. Bu seyir Antik, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi mimarlık tarihi literatürünü oluşturan önemli çalışmalarla örneklendirilecekir. Ara başlıklardan anlaşılabileceği gibi, her çalışma aralığı bir takım kavramlar aracılığıyla yorumlanmaya çalışılacaktır. En sonunda da mimarlık tarihi alanının yeni yönelim¬lerine işaret edilecektir. 

Mimari Bilgi Alanı ,

Mimarlık Tarihi ,

Mimarlık Tarihyazımı ,

Mimarlık Tarihçileri ,

Türkiye ,

Knowledge of Architecture ,

History of Architecture ,

Architectural Historiography ,

Architectural Historians ,

The shaping of the sphere of architectural knowledge in the modern sense is directly related to the institutionalization and professionalization of architecture. In a proc¬ess starting from the 15th century, architectural history began to constitute an inde¬pendent sphere of knowledge by the end of the 20th century. This paper first tackles the relationship of architectural history with the general literature of architecture. Then it elaborates on this analysis by establishing an information network between the three main fields separating from architecture, the present sub-fields of architec¬tural knowledge and related disciplines like art history and urban history. Hence an infrastructure will be laid for an analysis of the literature of architectural history. The real focus of the paper will be the course of the history and the historiography of architecture in Turkey. This course will be exemplified with leading works from the Antiquity, Byzantium, Seljuks, Ottomans and the Republican Period. As can be understood from the subheadings, each study period will be interpreted through some concepts. In the end, the new orientation of the field of architectural history will be pointed out.

Turkey ,