Yabancı mahkeme kararlarının icrası ve devletlerin yargı bağışıklığı

Yabancı mahkeme kararları ulusal kamu düzenini (ordre public) ihlâl ettikleri takdirde hukuka aykırı oldukları gerekçesi ile tanınmamakta ve icra edilmemektedir. Bunun anlamı her hukuka aykırılığın değil, ulusal kamu düzenini (ordre public) ihlâl eden önemli hukuk ihlâllerinin yabancı mahkeme kararlarının tanınmamasına yol açmasıdır. I.Dünya savaşına kadar devletlerin uygulaması devletlere gerek egemenlik tasarrufları için, gerekse egemenlik dışı tasarruflar için sınırsız bağışıklık tanınması şeklinde ortaya çıkmıştır. Ancak egemenlik tasarrufları ve egemenlik dışı tasarrufları arasındaki fark zaman içinde devletlerin bağışıklığının artık sınırsız bir uluslararası hukuk kuralı olarak görülemeyeceği anlayışına yol açmıştır. Sınırlı bağışıklık anlayışı bugün gerek BM Devletlerin Bağışıklığı Konvansiyonunda, gerekse kimi ulusal kanunlarda benimsenmiştir. Uluslararası teamül hukukundaki bağışıklık anlayışı gelişmeye devam etmektedir. Egemenlik tasarruflarının tam bir bağışıklıktan istifade etmesi ve yargısal iddialardan istisna edilmesi yargı bağışıklığına ilişkin normların uluslararası hukukta ordre public ve ius cogens karakteri tartışmalarını gündeme getirmektedir. Viyana Anlaşmalar Hukuku Sözleşmesi'nin 53.maddesi muvacehesinde uluslararası hukukun ius cogens karakterli normlarını ihlâl eden mahkeme kararlarının tanınmaması olasılığı ışığında makalede bir taraftan devletlerin yargı bağışıklığına ilişkin uluslararası hukuk normlarının ius cogens karakteri, diğer taraftan da bu normların ordre public karakteri değerlendirilmiştir.

İus Cogens Normlar ,

Ordre Public ,

Acta Iure İmperii ,

Acta Iure Gestonis ,

Exterritorialite Prensibi ,

If the foreign court decisions breach the national ordre public, in this case they are not recognized and executed by the reason of contradiction of law. It means, not every type of contradiction of law cause this non-recognition and non-execution; but important contradictions of law which breach the national ordre public cause this result. Until the first world war, states implementation was in the direction of recognizing limitless immunity to states for both their sovereignty and extra-sovereignty disposals. However as the time went by, the difference between sovereignty and extra-sovereignty disposals shows that, immunity of states cannot be seen as a limitless international law rule any more. Today, concept of limited immunity is adopted by UN Convention on Immunity of States and some national codes. Immunity view of international common law improves continuously. Utilization of sovereignty disposals from exact immunity and exclusion of sovereignty disposals from exact judicial claims immunity bring into question of discussions about order public and ius cogens characters of norms related to judicial immunity in international law. In this article, the ius cogens character of international norms which are related with the judicial immunity of states on one hand and ordre public character of these norms on the other hand are examined in the view of possibility of non-recognition of court decisions which breach the ius cogens character norms of international law, in the light of Art. 53 of "Vienna Convention on the Law of Treaties".

Jus Cogens Norms, ,

Ordre Public, ,

Acta İure İmperii, ,

Acta İure Gestonis, ,

Principle Of Extraterritoriality ,