Finlandiya'nın 1999 anayasasıyla öngörülen hükümet modeli

Demokratik rejim türlerinin tasnifi için öncelikle yürütmenin nasıl bir yapıya sahip olduğunun incelenmesi gerekir. Başkanlık sisteminin ayırdedici özelliği, başkanın hem hükümetin hem de devletin başı olmasıdır. İkili yürütme yapılanmasına sahip olan başkanlı parlamenter sistem, parlamenter sistem ve yarıbaşkanlık sisteminde yürütme yetkisi devlet başkanı ile hükümet arasında paylaştırılmıştır. Bu noktada, siyasal sorumluluğun kime ait olduğu sorunu çok önem kazanır. Başkanlı parlamenter sistem, parlamenter sistem ve yarıbaşkanlık sisteminde sorumluluk, parlamentonun içinden çıkan hükümete aittir. Başkan, parlamentodaki çoğunluğa karşı sorumlu değildir. Hükümet sistemlerinin sınıflandırılmasında düşünülmesi gereken ikinci husus devlet başkanının halk tarafından seçilip seçilmemesidir. Başkanın halk eliyle seçimi, sistemi, birinden diğerine dönüştürecek bir etkiye sahiptir. Başkanlı parlamenter sistem, yarıbaşkanlık sistemi ve başkanlık sisteminden farklı olarak, parlamenter sistemde parlamenter monarşiler hariç başkan, demokratik meşruiyetini halka değil, yasamaya borçludur. Son olarak devlet başkanının hükümet ve yasama üzerindeki yetkileri de gözden geçirilmelidir. Bu konuda başkanın yetkilerinin cılızlığı, sistemi parlamenter sisteme yakınlaştırırken, güçlü bir başkanın varlığı sistemi başkanlık rejimine yakınlaştırır. Finlandiya‟da yürütme otoritesi, cumhurbaşkanı ile başbakan ve kabineden oluşmaktadır. Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilmesine karşın kısıtlı yetkilere sahiptir. Başbakan ve kabineden oluşan hükümete gelince o, birçok alanda başlıca sorumluluğu üstlenmiştir. Bu yapıyı ilk bakışta anayasal sistemlerden biri olarak adlandırmak birçok yazar için zor olmuştur. Bu makalede, Mart 2000‟de yürürlüğe giren yeni Fin Anayasasında öngörülen sistemin, hangi hükümet modeline dayandığı ve istikrarlı demokrasiden sapmalara neden olabilecek doğum kusuruna sahip olup olmadığının incelenmesi amaçlanmıştır.

İstikrarlı Demokrasi ve Etkin Hükümet ,

Hükümet Sistemi Çeşitleri ,

Finlandiya‟nın 1999 Tarihli Anayasası ,

Yürütmenin Yapısı ,

Cumhurbaşkanına Verilen Yetkiler ,

Cumhurbaşkanın Halk Tarafından Seçilmesi ,

Stable democracy and effective government ,

The kind of governm ,

For the categorisation of democratic regime types, how the executive has a structure should be firstly examined. The distinguishing feature of presidential system is that the president is not only the head of government but also of state. In the parlia-mentary system with president, parliamentary system and semi-presidential system which have dual executive, the executive power is shared between the president and government. At this point, the question of who has political responsibility assumes considerable importance. In the parliamentary system with president, parliamentary system and semi-presidential system, responsibility belongs to government which arises out of parliament. The president is not responsible to the majority of par-liament. In the categorisation of democratic regime types, second issue, which should be considered, is whether the president is popularly elected or not. The president‟s popular election has an impact on a transformation from one system to another. Unlike parliamentary system with the president, semi-presidential and presidential system, in the parliamentary system, the president owes his democratic legitimacy not to the public but to the legislative except for parliamentary mo-narchies. Lastly, the president‟s powers on the legislative and government should be considered as well. In this matter the weakness of the president‟s authorities makes the system closer to the parliamentary system, the existence of a strong president makes the system closer to the presidential system. In Finland, the executive authority consists of a president and the prime minister and cabinet. Even though the president of the republic is popularly elected, he has restricted powers. When it comes to the government, which consists of the president and cabinet, it has primary responsibility for many areas. It is very difficult for many writers to define, at first glance, this structure as one of constitutional systems. In this article, it is intended to analyse Finland‟s governmental system set forth in 1999 Constitution and also whether this system has any birth deficiency which may cause deviations from stable democracy.

Finland‟s Constitution of 1999,The structure of the executive,The powers given to the president of the republic, ,

the selection of the president of the republic by popular vote ,