Makale özeti ve diğer detaylar.
Özişler yönleme sistemlerin hızla yayılmakta olduğu günümüzde farklı kültürlerde kullanılan yön tanımlama izlemlerinin dile yansımasının ortaya çıkarılması gerekmektedir. Bu bağlamda 232 farklı kişiden doğal ortamlarda adres sorulmuş ve yön tanımlamaları kaydedilmiştir. Elde edilen veri, çevresel unsurlar, sınırlandırıcılar, yorumlar, teklif ve hedef yön gibi izlemlerin kullanımı açısından incelenmiştir. Ayrıca eylem ve durum bildiren tümcelerin yön tanımlayanların kullandıkları izlemler ile olan etkileşimi de ele alınmıştır. Oluşturulan derlem kapsamında Türkçede en çok, yön belirleyen nesne merkezli sınırlandırıcıların kullanıldığı ve tümce türü ile tercih edilen izlemler arasında yakın bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca cinsiyetin izlem ve tümce türü açısından önemli bir değişken olmadığı görülmüştür. Bu çalışmanın sonuçlarının, hem yönleme sistemleri için dil ve izlem seçimine, hem de Türkçenin öğretimine yönelik hazırlanacak kaynaklara katkı sağlaması umulmaktadır.
Due to the increasing use of navigation systems, linguistic strategies used for giving directions in different cultures should be identified. For this purpose 232 people were asked to give directions in different natural contexts. The data were analyzed for environmental features, delimiters, comments, offers and target direction. In addition, the interaction between sentence types (stative vs. action verb) and the strategies used was also investigated. Based on the data, ‘environment or object based frame of reference’ was found to be the most commonly used strategy in Turkish. It was also found that there is a relationship between sentence type (stative vs. action verb) and strategies used. As an indepentent variable, gender did not have a significant effect on strategies and sentence types. It is hoped that the results of this study may contribute to language and strategy selection for navigation systems in Turkey and also to materials development for teaching Turkish.