Sözcüklerin yapılarına göre türleri içinde belirtme öbeklerinin yeri

Dilbilgisi kaynaklarında sözcük türlerine ilişkin bilgi verilirken her sözcük türü kendi içinde, anlam, işlev, yapı özelliklerine göre çeşitlendirilmektedir. Genellikle; adların, adılların, sıfatların, belirteçlerin, fiillerin, ünlemlerin… yapı bakımından; "basit, türemiş, birleşik" olmak üzere üç çeşidi olduğu bildirilmektedir. T. Banguoğlu, M. Ergin, T. N. Gencan, N. Atabay – İ. Kutluk – S. Özel, D. Aksan, H. Ediskun, K. Bilgegil adlı dilbilgisi kitabı yazarlarının; adları yapıları bakımından "basit, türemiş, birleşik (bileşik)" biçiminde üç türe ayırdıkları, kitaplarından anlaşılmaktadır. Oysa, örnek olarak incelediğimiz bir kısa metindeki "banka yönetimi, siyasal eğilim, hemşehrilik gayreti…" gibi adlar bu üç türün kapsamına da giremez. Bu nedenle, adları yapıları bakımından dört çeşide ayırmak gerekir: 1. basit adlar, 2. türemiş adlar, 3. birleşik adlar, 4. öbek biçiminde adlar. Bu makalede; sıfatların, belirteçlerin, fiillerin, ünlemlerin yapı bakımından çeşitleri konularında da yukarıda adı geçen kaynaklardaki belirlemeler eleştirilmiştir. Söz konusu sözcük türleriyle ilgili başlıklar altında verilen örnek metinlerde bulunan kullanımlar incelenmiş, oradaki kimi sıfatların "sıfat öbeği", kimi belirteçlerin "belirteç öbeği", kimi fiillerin "fiil öbeği", kimi ünlemlerin "ünlem öbeği" olduklarına dikkat çekilmiştir. Sonuç olarak; bütün bu sözcük türleri ses yapısı bakımından dört çeşide ayrılmalı, dördüncü çeşit, ilgili türün öbek biçiminde olanlarını kapsamalıdır. Kapsamındaki sözcükler arasında yapı bakımından önemli farklar olmayan adıl, ilgeç ve bağlaçların bu açıdan türlere ayrılmasına gerek yoktur.

Ad Öbeği ,

Belirteç Öbeği ,

Fiil Öbeği ,

Sıfat Öbeği ,

In every grammar resources where word classes are discussed, each word type itself is classified in terms of its semantic, functional and structural features. It generally stated that nouns, pronouns, adjectives, adverbs, verbs and interjections ... are of three types as "simplex, derivative, compound" in terms of their structures. T. Banguoğlu, M. Ergin, T. N. Gencan, N. Atabay – İ. Kutluk – S. Özel, D. Aksan, H. Ediskun, K. Bilgegil, as grammar writers, classify the nouns in three groups in terms of their structures as "simplex, derivative, and compund (complex)", and this is understood from their books. Nevertheless, nouns such as "banka yönetimi (bank management), siyasal eğilim (political disposition), hemşehrilik gayreti (citizenship effort)…" cannot be analyzed within the scope of those three types. As a consequence, nouns should be classified in terms of their structures: 1. Simplex nouns 2. Derivative nouns 3. Compound nouns 4. Phrasal nouns. In this article, the explanations about the types of the adjectives, adverbs, verbs and interjections in terms of their structures in the above-mentioned resources have been criticized. The lexical category and the usages in sample texts under the related titles were analysed and it was underlined that some adjectives were "adjective groups", some adverbs were "adverbial groups", some verbs were "verb groups" and some interjections were "interjection groups". As a result, it was emphasized that all lexical categories should be classified under four types in terms of structure and the fourth type should cover the ones in the form of group of related type. In the final part, it was explained with reasons that pronouns, postpositions and conjunctions should not categorized in terms of their structures.

Noun Group, ,

Adjective Group, ,

Adverbial Group, ,

Verb Group ,