San remo konferansı’nda ingiltere’nin ermeni politikası (18-26 nisan 1920)

Müttefik Devletler, Osmanlı Devleti'ne isteklerini kabul ettirebilmek için 18-26 Nisan 1920 tarihleri arasında İtalya'nın San Remo şehrinde toplanmışlardır. San Remo Konferansı olarak adlandırılan bu görüşmelerde Ermenileri temsilen Boghos Nubar Paşa ile Avetis Ahoranian Osmanlı Devleti'nden toprak talebinde bulunmaya devam etmişlerdir. Bu taleplerin gerçekleşmesi için Ermeni varlığını koruyacak, geliştirecek ve finanse edecek bir gücün mandaterliğine ihtiyaç vardı. Bu durum konferans esnasında İngiltere'nin de diplomatik manevralar gerçekleştirmesine yol açmıştır. Özellikle İngiltere için Mezopotamya bölgesi önemli olduğundan Anadolu'daki mandaterlik görevi ABD'ye bırakılmaya çalışılmıştır. ABD'nin bu teklifi kabul etmemesi durumunda ise Türk-Ermeni sınırının ABD Başkanı Wilson hakemliğinde çözülmesi öngörülmüştür. San Remo'da bulunan diğer devlet başkanları ise Ermenistan mandaterliğini alma sorumluluğundan rahatsızlık duyup ne mali ne de askeri yardımda bulunamayacaklarını açık bir dille ifade etmişlerdir. Demografik bakımdan sağlam gerekçelere dayanmayan ve uygulanabilirlik ilkesine ters düşen bu taleplerin Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki hareket tarafından kabul edilmesi beklenemezdi. Ayrıca Doğu Cephesi'nde elde edilen askeri zaferler, İngiltere'nin Ermenistan politikasının iflasına neden olduğu gibi ABD Başkanı Wilson'un da Sevr Antlaşması'nın 89. maddesine atfen hazırladığı Türk-Ermeni sınırı hakkındaki 22 Kasım 1920 tarihli raporunu da devre dışı bırakmıştır. Varolmak için verilen bu savaş, sonunda, İtilâf blokunun tamamen parçalanıp Fransa ve İtalya'nın milli mücadele hareketine destek vermesiyle sonuçlandığı gibi hem Lloyd George hükümetinin hem de Osmanlı imparatorluk sisteminin sonunu getirmiştir.

Lloyd George ,

Lord Curzon ,

Mandaterlik ,

Ermenistan ,

Konferans ,

Between 18-26 April 1920, The Allied Powers came together in San Remo, Italy to impose their demands on the Ottoman Empire. During these negotiations called San Remo Conference, Boghos Nubar Pasha and Avetis Ahoranian representing Armenia went on to put forward territorial claims on the Ottoman Empire. In order to materialise these demands, a mandatory power was needed to defend, develop and finance the Armenian existence. This situation resulted in Britain's diplomatic manoeuvre. As the Mesopotamia region was also particularly important for Britain, the mandatory role in Anatolia was to be given to the United States of America. In case the USA denied the role, the Turkish-Armenian border was proposed to be resolved under the arbitration of the United States President Wilson. In San Remo, however, presidents of other states enounced that they were troubled with the responsibility of undertaking the mandatory of Armenia and would not be providing any financial or military aid as well. These demographically baseless and impracticable demands could not be expected to be approved by the movement led by Mustafa Kemal Pasha. Moreover, the military triumphs in the Eastern Front resulted in the failure of Britain's Armenian policy and by-passed United States President Wilson's 22 November 1920 dated report about the Turkish-Armenian border, prepared according to 89th clause of the Treaty of Sevres as well. On one hand, this war of survival led to the break up of the Allied Powers in the end and resulted in even Italy and France's backing the national struggle movement. On the other hand, it brought an end to both Lloyd George Government and Ottoman Imperialism

Lloyd George, ,

Lord Curzon, ,

Mandatory, ,

Armenia, ,

Conference ,