Nef’î’nin sihâm-ı kazâ’sı ile türkçe divan’ındaki iki farklı üslûp üzerine bazı tespitler

17. asrın önemli şairlerinden olan Nef'î'nin, Türkçe Divan'ındaki şiirlerde şairin ince zekâsını görmek mümkündür. Ancak nükteli bir eser olmasıyla şöhret bulan Sihâm-ı Kazâ adlı eserde yer alan manzumelerde Nef'î'nin alışkın olduğumuz zekâsını ve edebî kudretini görmek pek mümkün değildir. Bu eserde Nef'î, argo olarak nitelendirilebilecek kaba, işlenmemiş ve bol küfürlü bir dil kullanmıştır. Bu beyitlerin Nef'î'nin Divan'ında sergilediği üst düzey zekâ ve nükte gösterilerine alışmış okuyuculara edebî bir zevk vermeyeceği hususu şüphe götürmez. Bu durumu Köprülü gibi araştırmacılar da gözlemlemişlerdir. Sihâm-ı Kazâ'da üzerine çalışma yapan hemen her araştırmacı bu eserdeki manzumelerin nükte ve şiiriyetlerini zekâ yerine içerdikleri argo ifadelere, söz yığınlarına borçlu olduğunu belirtmektedir. Bu çalışmada, Nef'î'ye ait olarak bilinen Türkçe Divan ile Sihâm-ı Kazâ arasındaki üslûp farklılığının/uyumsuzluğunun sebepleri üzerinde düşünülmüştür. Bu bağlamda sözü edilen iki eser, söz varlıkları ve edebî değerleri açısından mukayese edilmeye çalışılmıştır.

Klâsik Türk Edebiyatı ,

17. Yüzyıl ,

Üslûp ,

Nef’î ,

Tenkit ,

Sihâm-ı Kazâ ,

It is possible to see wit of Nef'i, one of the most important poets of 17th century, in Turkish Divan poems. However it is not possible to see wit and literary strength of Nefi, which we are used to, in poems in Siham-ı Kaza which is famous for being humorous. In this work, Nefi used a language which can be qualified as rude, unprocessed and containing a lot of swear words. It is unquestionable that readers, who are used to high level of intelligence and wit of Nef'i shows in Divan, won't enjoy these poems. Researchers like Köprülü examined this situation, too. Almost all researchers studying on Siham-ı Kaza state the fact that poems in this work owe their humour and poetry to slang statements and words instead of wit. In this study, the reasons of difference/incompatibility of style between Turkish Divan and Siham-ı Kaza, which are known to belong to Nef'i, have been thought. In this context, these two mentioned works have been tried to be analyzed in terms of vocabulary and literary values.

Classical Turkish Literature, ,

17th Century, ,

Style, ,

Criticism, ,

Siham-ı Kaza. ,