Na’îm’in sâkînâmesi

Divan şairlerinden Na’îm, 17. yüzyılda yaşamıştır. Üsküdar’da doğmuş, mahkeme kâtipliği ve müderrislik yapmıştır. Şair, doğduğu yerde 1694 yılında vefat etmiştir. Na’îm’in Divan ve Gülzâr-ı Na’îm mesnevisi olmak üzere iki eseri bilinmektedir. Şairin divanı hakkında bilgi bulunmamaktadır. Gülzâr-ı Na’îm anlatıya dayalı bir mesnevidir. Eserde ibret verici bir öykü anlatılmaktadır. Gülzâr-ı Na’îm mesnevisinin uygun bir yerinde de hacimli bir sâkînâme kaleme alınmıştır. Sâkînâme yazmanın bir moda haline geldiği 17. yüzyılda Na’îm’in de bu modaya uyduğu anlaşılmaktadır. Gülzâr-ı Na’îm mesnevisi içinde yer aldığından çok fazla dikkat çekmeyen sâkînâme, edebiyat tarihimizde muhteva ve hacim bakımından önemli bir yere sahiptir. Çünkü sâkînâme, içerik açısından bir sâkînâmede bulunması gereken bütün özellikleri taşıdığı gibi, hacim bakımından da Türk edebiyatında yazılanlar arasında 6. sırada yer almaktadır. Sâkinâmede, zaman zaman bazı tasavvuf terimleri kullanılarak tasavvufî bir hava verilmeye çalışılsa da, eserin dünyevî yanı ağır bastığı görülmektedir. Sâkînâmede en dikkat çekici yön, muhtevada yapılan tasnif denemesidir. Şair, konuları dört ana başlık altında toplamış; her başlıkta ilk önce sâkîye hitap etmiş; daha sonra ise alt başlıklar altında diğer konulara yer vermiştir. Sâkînâme, mesnevi nazım şekliyle kaleme alınmıştır. Eserde aruzun hezec bahrinin “Mef’ûlü Mefâ’ilün Fe’ûlün” kalıbı kullanılmıştır. Sâkînâmenin toplam beyit sayısı 589’dur. Sâkînâmede, anlatılan konuya uygun olarak yazılmış toplam 6 rubai de bulunmaktadır. Rubailerle birlikte beyit sayısı 601’e çıkmaktadır.

Na’îm ,

Mesnevi ,

Gülzâr-ı Na’îm ,

Naim, one of the Divan poets, lived in the seventeenth century. He was born in Üsküdar and worked as a district clerk and as a teacher. The poet passed away in 1694 where he was born. There are two known works of Naim that are Divan and Gülzar-ı Naim masnavi. However, there is no knowledge about the Poet’s divan. Gülzar-ı Naim is a masnavi based on narration. An exemplary story is told in this work. A voluminous sakiname is written in an appropriate section of the Gülzar-ı Naim masnavi. It is clear that Naim followed the fashion of writing a sakiname that was very popular in the seventeenth century. Sakiname, which drew little attention as it was included in the Gülzar-ı Naim masnavi, has a significant place in our literature because of its content and volume. Because the sakiname includes all the necessary features a sakiname should have and it is the sixth largest written work in the Turkish literature regarding its volume. Although a mystical atmosphere was tried to be created by using terms of mysticism occasionally, it is seen that the worldly side dominates the work. The most intriguing feature of the sakiname is the classification trial of the content. The poet classified the topics under four main headings, addressed the saki first in each heading, and then tells about other topics under subheadings. Sakiname is written in masnavi verse style. “Mef’ûlü Mefâ’ilün Fe’ûlün” bahri hecez aruz pattern was used in the work. The total number of verses in the sakiname is 589. There are also 6 rubais written appropriately about the topic told. The number of the verses increases up to 601 with these rubais.

Naim, ,

Masnavi, ,

Gülzar-ı Naim ,