Makale özeti ve diğer detaylar.
Çeşitli hacimlerdeki metinlerin ve risâlelerin bir araya getirilmesiyle oluşturulan mecmûalar, zamanla değişim ve gelişim göstermiş hatta bir kısmı telif eser olarak tertip edilmiştir. Edebiyat terimi olarak ise türlü konulardaki manzum ve mensur yazıların bir araya getirildiği kitap ve şiir defterleri olarak kullanılmıştır. Osmanlı ilim, kültür ve edebiyatında çok sayıda örneği bulunan manzum mecmûalar, zamanının şiir antolojileri sayılabilir. Mecmûalar, edebiyat tarihimizin birincil derecedeki kaynaklarında yer almayan şâir ve şiirlerin tespitinde önemli mürâcaat kaynaklarındandır. Ayrıca yazıldıkları dönemin şiir zevkinin tespitinde, üslup araştırmalarında ve şâirlerin edebî kişiliğinin belirlenmesinde araştırmacılara katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada ele aldığımız 06 Hk 319/1 numaralı mecmûa, iki ana bölüm hâlinde tertip edilmiştir. Mecmûanın birinci bölümünde müsemmen, müseddes, murabba’, muhammes, müseddes, müsebba’, müstezâd, kasîde, tercî-bend ve rubâ’î nazım şekilleri ile yazılmış şiirler yer almaktadır. “Mecmûa-yı Gazeliyyât” başlığını taşıyan ikinci bölümde ise gazeller bulunmaktadır. Çalışmamızda öncelikle mecmûanın genel özellikleri hakkında bilgi verilmiş ardından eserin ikinci kısmında yer alan gazeller ele alınmıştır. Şiirlerin incelenmesi sırasında şâirlerin isimleri ile her gazelin matla’ beyitleri, şiirlerin sıra numaraları, vezinleri, varak numaraları tablo hâlinde gösterilmiştir. Tablonun hacim bakımından uzun olması sebebiyle makta’ beyitlere yer verilmemiştir. Şiirlerin bulunduğu dîvân vb. eserlerden ulaşılabilenlere mürâcaat edilmiş, ilgili şiirlerin yer alıp almadığı incelenmiş ve mevcutsa sayfa numaraları tablonun açıklamalar kısmında belirtilmiştir.
Mecmuas, created by collection of risales and textes in various capacity, progressed and changed in time, in fact, some of them have been ordered as copyrighted work. And as literature term, they have been used as book and poem anthologies that collected poetic and prose writings in various subjects. Poetic mecmuas that have been numerous sample in Ottoman education, culture and literature can be thought as poem anthologies of the time. Mecmuas are one of the important application sources in determination of poets and poems that do not take part in first degree sources of our literature history. In addition, they contribute to searcher in determination of poem pleasure of the term they have been written in, literal personality of poets and style searching. Mecmua numbered 06 Hk 319/1 that we dealed in this study with has been ordered by two main parts. In the first part of the mecmua, there are poems written in poetry form of müsemmen, müseddes, murabba, muhammes, müseddes, müsebba, müstezad, kaside, tercîbend and rubai. And in second part in title of “Mecmua-yı Gazeliyyât” there are ghazels. In our study first of all, informations about the general feature of the mecmua have been given and then ghazels that are in the second part of the study have been dealed. While analyzing the poems, together with the names of poets, first couplets of each ghazel, order number, rhythms and page numbers of poems have been indicated by table. By reason of the fact that the table has long capacity, last cuoplets have not been indicated. Available ones involving poems like divan etc. have been scanned, analyzed if there are related poems or not, if available, page numbers of them have been indicated in explanation part of table.