Kırım hanlığı tarihini konu alan müstakil eserler ve yeni bir kaynak, tarih-i mevkûfati

Yazarlar :

Alper BAŞER ,

Yazar kurumları :

Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü¹

Görüntülenme :

769

DOI :

Özet Türkçe :

Kırım Hanlığı Altın Orda Devleti‟nin yıkılmasından sonra Karadeniz‟in kuzeyinde kurulan Türk devletlerinin en uzun ömürlüsüdür. Kırım Hanlığı tarihini konu alan başlıca eserler Abdulgaffar Kırımî‟nin Umdet‟ül Ahbar, Seyyid Mehmed Rıza‟nın Es-Seb‟üs Seyyar Fi Ahbar-ı Müluk-ut Tatar, Abdullah bin Rıdvan‟ın Tevarih-i Deşt-i Kıpçak, Halim Giray‟ın Gülbün-ü Hanan, Kefevi Ġbrahim Efendi‟nin Tevarih-i Tatar Han ve Dağıstan ve Moskov ve Deşt-i Kıpçak Ülkelerinindir, Kırımlı Hacı Mehmed Senai‟nin Üçüncü Ġslam Giray Han Tarihi, Said Giray‟ın Tarih-i Said Giray; Mehmed Giray bin Mübarek Giray‟ın Târih-i Mehmed Giray adlı eseri ile Kaysunizade Remmal Hoca‟nın Târih-i Sahip Giray Han adlı eserleridir. Bu eserlerin bir kısmı Kırım Hanlığı tarihinin bir dönemini ele alan özel eserler iken bir kısmı Kırım Hanlığı tarihinin tamamını konu alan genel eserlerdir. Bu eserlerle ile birlikte değerlendirilmesi gereken yeni bir kaynak da Mevkufati Mehmed Efendi‟nin Tarih-i Mevkufati adlı çalışmasıdır.

Anahtar kelimeler :

Kırım Hanlığı ,

Altın Orda Devleti ,

Karadeniz ,

Tatar ,

Nogay ,

Özet İngilizce :

Khanate of Crimea was the longest lived Turkish state in the north of the Black Sea after the collapse of the Golden Horde. Major works about the history of the Crimean Khanate are Abdulgaffar Kırımî‟s Umdet‟ül Ahbar, Seyyid Mehmed Rıza‟s Es-Seb‟üs Seyyar Fi Ahbar-ı Müluk-ut Tatar, Abdullah bin Rıdvan‟s Tevarih-i DeĢt-i Kıpçak, Halim Giray‟s Gülbün-ü Hanan, Kefevi Ġbrahim Efendi‟s Tevarih-i Tatar Han ve Dağıstan ve Moskov ve DeĢt-i Kıpçak Ülkelerinindir, Kırımlı Hacı Mehmed Senai‟s Üçüncü Ġslam Giray Han Tarihi, Said Giray‟s Tarih-i Said Giray; Mehmed Giray bin Mübarek Giray‟s Târih-i Mehmed Giray and Kaysunizade Remmal Hoca‟s Târih-i Sahip Giray Han. Some of these works are corcerned with a specific period of the chanate and some of these concerned with the entire history of the Crimean Chanate. As a new source, Mevkufati Mehmed Efendi‟s Tarih-i Mevkufati must be evaluated with these works.

Anahtar kelimeler :