Iskenderun mezar taşı sözleri üzerine bir inceleme

Ölen kişinin varlığının belirlenmesi ve mezarının kaybolmaması amacıyla mezarın başına dikilen mezar taşlarının her biri ayrı anlam ifade etmektedir. Hemen hemen her kültürde görülen mezar taşları, ait olduğu kültürün öz değerlerine göre şekil alırlar. Bu şekillenme ölen kişinin inanışına, geleneklerine, sosyal ve ekonomik durumuna göre değişiklik gösterir. Ele alınan bu makalede Hatay’ın İskenderun ilçesinde yer alan mezar taşı sözleri üzerinde inceleme yapılarak bu sözlerin kültürel değerleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sosyokültürel yaşamda toplum içindeki bireyler için kaçınılmaz bir sondur ölüm. Doğumla başlayan sürecin en son noktasıdır. Çoğu zaman üzerinde derinlemesine konuşulmaktan kaçınılan ölüm, kimi toplumlar için bir sonun başlangıcıyken kimi zaman da bir başlangıcın sonudur. İnsan hayatını böylesine derinlemesine etkileyen ölüm mefhumunda birçok ulusta olduğu gibi İslamiyeti benimseyen Türk milletinde de çeşitli ritüeller vardır. Bunların en başında şüphesiz ki ölene duyulan saygıdan dolayı ve ölünün yerinin kaybolmaması için mezarın başına dikilen taşlar gelir. Bu taşların üzerinde yer alan figür, resim ve yazıların Türk kültürünün ifadesi bakımından önemli bir yere sahip olduğu şüphesizdir. Mezar taşları tarihli olmaları ile etnografik ve sanat eserleri için birer belge hüviyeti taşırlar. Ayrıca yazılı mezar taşları Türk’ün bu topraklarda yaşadığına, varlığını ebedileştirdiğine en canlı birer şahit ve aynı zaman da estetik ve etnografik kıymetli haiz vesikalardır. Bu itibarla şehir, kaza ve köy tarihleri hazırlanırken mezar taşları önemlidir. Kısaca, mezar taşları yapıldıkları çevrenin ve devrin inançlarının, adetlerin, sanat geleneklerinin tabiî, iktisadi ve sosyal şartlarının ortak ürünüdür. Bu bakımdan sanat tarihimiz için olduğu kadar, kültür tarihimiz yönünden de büyük önem taşımaktadır (http://www.mezartaslari.com).

İskenderun ,

Kültür ,

Mezar Taşı Sözleri ,

Ölüm ,

Mezar Taşları ,

Each of the tombstones that are erected on the top of the graves to identify the existence of the dead man and in order not to lose it includes different meanings. The tombstones which can be seen nearly every culture are shaped according to the main values of the culture they belong. This embodiment can changes according to the religion, traditions, social and economic situation of the death. In this article words on gravestones in Iskenderun in Hatay are investigated and cultural value of these words are tried to be introduced. In sociocultural life death is inevitable end for individuals. It is the final end of the life process that starts with birth. Most of the time, nobody prefer to talk deeply about death, which means sometimes a start of an end or sometimes an end of a start from the different perspectives of various cultures. As in many societies, in Turkish culture which accept Islam as a religious belief there are some rituals about death which affects people life deeply. At the top of these no doubt there are gravestones that are erected on the graves due to the respect for the dead person and in order to prevent his or her tomb from getting lost. It is certain that figures, pictures and words on these stones are very important in expressing Turkish culture. Since the tombstones have dates, they hold the distinction of being a document for ethnographic and art works. Moreover, inscribed tombstones are living evidences in order to prove that Turkish people lived in this land and also they have ethnographic value. Therefore, tombstones are important while the histories of cities, villages or boroughs are preparing. In short, tombstones are the common products of the environment that are built, religious beliefs, traditions, art, natural, social and economic conditions of the century. In this case they hold key for our culture history in addition to our art history.

İskenderun, ,

Culture, ,

Words on gravestones, ,

Death, ,

Gravestones ,