Ikinci dünya savaşı sırasında yaşanan gıda sıkıntısı ve ekmek karnesi uygulaması

İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye, zor da olsa savaş dışında kalmayı başarmıştır. Fakat ülke, ekonomik anlamda büyük sıkıntılar çekmiştir. Savaş dönemine ait uygulamalar halkı zor duruma sokmuş, genç nüfusun askere alınmasıyla da üretim durma seviyesine gerilemiştir. Büyük şehirlerde yaşayan halk, temel gıda ihtiyaçlarını gideremez hale gelmiştir. Savaşı görmeyen halk, açlığı ve yokluğu en şiddetli şekilde yaşamıştır. Dönem içerisinde uygulanma imkânı bulan Milli Korunma Kanunu çerçevesinde yürürlüğe giren ekmek karnesi uygulaması, vatandaşı çok az miktarda bir ekmekle yaşayabilmeye mahkûm etmiştir. Maddi durumu iyi olanların pek de etkilenmediği karne ile ekmek dağıtımı uygulaması, daha çok dar gelirlileri zorlamıştır. Devlet, memurunu ve askerini gıda temini konusunda olabildiğince korumaya çalışmıştır. Karaborsacılık en üst seviyelerde kendini göstermiş, kolay yoldan para kazanabilme yolları sıkça kullanılmıştır. Devlet, sıkıntılar karşısında almaya çalıştığı tedbirlerde beklenen başarıyı sağlayamamıştır. Yaşanan sıkıntılar savaşın sona ereceğinin anlaşılmasıyla birlikte bir miktar azalış gösterse de, gıda temini sıkıntısı savaş sonrası dönemde de devam etmiştir. Halk, çektiği yoklukların temel nedeni olarak iktidarda bulunan Cumhuriyet Halk Partisi’ni görmüş ve 1950 yılında yapılan seçimlerle bu partiyi iktidardan uzaklaştırmıştır. Bu çalışma içerisinde; 1942–1946 yılları arasında yürürlükte olan ekmek karnesi uygulamasının gerekçeleri, uygulama şekilleri, yürürlük sürecinde gerçekleşen değişiklikler ve karne sisteminin etkileri değerlendirilmiştir.

Ekmek Karnesi ,

İkinci Dünya Savaşı ,

Milli Korunma Kanunu ,

During the World War II, Turkey has managed to stay out of the war although it was difficult. However, the country has suffered from economic difficulties. Application of war period had difficult situations for people and the level of production decreased since young people were enlisted. The people, who lived in poverty in the big cities, could not get their own necessities. The people, who did not see the war, saw severely hunger and poverty. The application of pass in bread was applied within the framework of the national conservation law convicted citizens to be able to live with only bread. The bread distribution application, which did not influence the rich people, influenced badly the poor people. The government tried to protect its officers and soldiers on the subject of food supply. Jobbery showed itself at the top level, and the easy way of making Money often used. The government did not success on the precautions of difficulties. Although the difficulties decreased after the end of war was seen, shortage of food supply went on after the period of war. The people saw Republican People’s Party as a reason of the difficulties and they powered to the party in selections, which were made in 1950. The justification of pass in bread application, which was in effect in 1942 and 1946, modes of administration, vicissitudes which occured in the enforcement process and rationing system, are interpreted in this work.

Pass in Bread, ,

The World War II, ,

National Conversation Law, ,

The Shortage of Food Supply ,