Eski türkçe ile türkiye türkçesinde edilgenliğin karşılaştırmalı olay durumları görünümü

Bu çalışmada, Eski Türkçe ile günümüz Türkiye Türkçesinde edilgenlik, Ġşlevsel Dilbilgisi modelinin olay durumları kavramı etrafında karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Türkçenin incelenen dönemlerinde, edilgenliğin, [+denetleme] olay durumlarının [-denetleme] olarak değiştiği işlevsel bir süreci içerdiği görülmüştür. Bu değişim olay durumlarının [±bitmişlik] alt değiştirgenini; Konum, Hareket, Başarı ve Etkinlik türlerini de kapsamaktadır. [+denetleme] özelliğinin [-denetleme control] özelliğine değişimi, önvarsayım; Konum olay durumları türünün Durum, Hareket türünün Süreç, Başarı türünün Değişim olarak değişimi ise, edilgenleştirmenin durumsallaştırma işleviyle açıklanmıştır. Bütünceden ortaya çıkan bir başka bulguysa, edilgenleştirme sürecine katılan eylemlerin genellikle [-deneyimleme] özelliğini taşımalarıdır. Eski Türkçe ile günümüz Türkiye Türkçesinde edilgen kullanım yaygın olarak, belirtme veya yalın durum biçimbirimini alan ve Erek anlambilimsel rolü yüklenebilen yüklemlerden oluşmaktadır.

Işlevsel Dilbilgisi ,

Yüklemleme ,

Olay Durumları ,

Edilgenlik ,

Yüklem Çerçevesi ,

In this article, passivisation in Old Turkic and Modern Turkish, comparatively is studied within the framework of term-State of Affairs in Functional Grammar. In the eras that are examined in Turkish, It is seen that passivisation, spans a process where the [+control] feature in the State of Affairs designated by the predicate frames turns into [-control]. This change includes the [±telic] subtype and Position, Action, Accomplishment and Activity. The change of feature [+control] turn into [-control] as Presumption; the type of Position State of Affair as State, the Action type as Process and the change of the Accomplishment type as Change are also explained by stativization function of passivisation. Another finding from the corpus is that, the verbs that are passivised generally has the [-experience] feature. In Old Turkic and Modern Turkish, passive utterance commonly occurs in the verbs that take the accusative case or absolute case morpheme and have the sementic role of Goal.

Functional Grammar, ,

Passivisation, ,

predicate frame, ,

Predication, ,

State of affairs ,