Bir gazetecinin romanı: esrâr-i cinâyât

Türk edebiyatında modernleşme gazete aracılığıyla başlar. Edebiyatımıza yeni kazandırılan pek çok tür varlığını ve gelişimini gazeteye borçludur. Yusuf Kâmil Paşa, gazetede tefrika ettirmek suretiyle ilk çeviri romanı Türkçeye kazandırır. Bundan sonra Tanzimat döneminde roman, gazetelerde tefrika yoluyla yayımlanır. Ahmet Mithat Efendi hem gazeteci hem de romancıdır. Gazete ve roman arasında uzlaşma arayan Ahmet Mithat Efendi, Esrâr-ı Cinâyât romanında bu iki türün birbirine olan katkısını ele alır. Romanda doğruların yanında yer alan bir gazeteci ve baskıyla karşı karşıya kalan bir devlet memurunun suçluların yakalanıp adalete teslim edilmesi ve kamuoyunun vicdanının rahatlatılması için yaptıkları işbirliği ele alınmaktadır. Gazete ve gazeteciyi vaka çözümünde en önemli unsur haline getiren romancı, Tanzimat dönemi gazeteciliği hakkında bize pek çok bilgi de sağlamaktadır. Bu vesileyle gazetecilik, matbaacılık, Matbuat Nizamnamesi, ifade özgürlüğü, gazete-iktidar ilişkisi ve sansür gibi meseleler romanda üzerinde en çok durulan konular haline gelir.

Roman ,

Gazete ,

Gazeteci ,

Tanzimat Basını ,

Sansür ,

Modernism in Turkish literature begins by the mediation of journal. Most of new literary types attained to our literature owe their existances and developments to journal. Yusuf Kâmil Paşa brings in first translation novel to Turkish by means of consecutive narrative for a newspaper. After that novels are published by means of consecutive narrative in Tanzimat era. Ahmet Mithat Efendi is both journalist and novelist. Ahmet Mithat Efendi who seeks compromise between journal and novel handles the contribution of both type to each other in Esrâr-ı Cinâyât novel. In the novel, he discusses the cooperation of a civil servant who encounters pressure and a true journalist for the criminals to be catched and handed over to the justice and for the relief of the conscience of public. The novelist that makes journal and journalist the most important component for the solution of events gives a lot of information about the journalism in Tanzimat era, as well. On this occasion, the affairs like journalism, typography, Newsprinting Regulation (Matbuat Nizamnamesi), freedom of notion newspaper- government relation and censorship become the most important matters that emphasize on in the novel.

Novel, ,

Newspaper, ,

Journalist, ,

Tanzimat Press, ,

Censorship ,