Balkan dillerindeki türkçe kelimelerin tanımlanması problemi üzerine tespitler

Türklerin Balkan coğrafyasındaki varlıkları, Osmanlı fetihlerinden önceki yüzyıllara dayanmaktadır. Türk dili ve kültürünün bölgedeki asıl etkisi Osmanlı İmparatorluğu'nun fetih hareketleriyle başlamıştır. Osmanlıların bölgeyi fethiyle birlikte, Balkan topluluklarının yapısında büyük değişiklikler meydana gelmiştir. Bu kapsamlı ve büyük etki sonucunda, binlerce Türkçe kelime Balkan dillerine girmiştir. Türkçe kelimelerin niceliği, Balkan kültürleri ve dillerindeki etkisi, araştırmacıları bu kelimeleri incelemeye yönlendirmiştir. Balkan dillerindeki Türkçe kelimeleri inceleyen araştırmacılar, temel bir problemle karşılaşmışlardır. Araştırmacıların karşılaştığı temel problem, söz konusu kelimelerin adlandırılması sorunu olmuştur. Türkçe ile birlikte Arapça-Farsça kökenli kelimelerin bu dillerde görülmesinden dolayı bazı araştırmacılar söz konusu kelimeler için, "Oryantalizm" kavramını kullanmışlardır. Balkan dillerindeki kelimelerin büyük çoğunluğunun Türkçe olması, Arapça-Farsça kelimelerin Türkçe vasıtasıyla Balkan dillerine girmesini göz önünde bulunduran araştırmacılar ise bu kelimeler için, "Türkizm" kavramını tercih etmişlerdir. Araştırmacılar, gerek "Oryantalizm" gerek "Türkizm" üzerine detaylı bir değerlendirme yapmadan genel olarak tercihlerini belirtmişlerdir. Oysa, Balkan dillerine bu derece etki etmiş sayıları bazı dillerde on bine yaklaşmış Türkçe kelimelerin adlandırma probleminde bir kanaate varmak için detaylı analizlerin yapılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı; söz konusu kelimeleri gramer, etno-linguistik, kültür ve tarihsel süreç açısından değerlendirip, Balkan dillerine Osmanlı müesseseleri ve toplum hayatı vasıtasıyla giren kelimelerin adlandırma problemine katkıda bulunmaktır. Çalışmanın kapsamı, tüm Balkan dilleri olmakla birlikte; Türkçe kelimelerin yoğun olarak görüldüğü Boşnakça-Sırpça-Hırvatça ile Arnavutçaya ağırlık verilmiştir.

Türkçe ,

Balkan Dilleri ,

Etno-Linguistik ,

Oryantalizm ,

Türkizm ,

Kültür ,

The presence of the Turks in the geography of Balkans can be track back to the centuries before Ottomans. The actual impact of the Turkish language and culture began with the start of Ottoman conquests. With the Ottoman conquest, there have been great changes on the structure of the Balkan communities. As a result of this comprehensive and large impact, thousands of Turkish words entered into the Balkanic Languages. The quantity of Turkish words, their effect of the Balkanic Cultures and Languages have directed the researchers to search these words. The researchers who investigated the Turkish words in the Balkanic Languages faced a fundamental problem. The main problem that the researchers faced was the issue of designation of these words in question. Due to the appearance of the words of Arabic and Persian origin along with Turkish, some researchers have applied the term "Orientalism" for these words in question. Since the vast majority of words in the Balkanic Languages are Turkish, the researchers, considering the fact that Arabic and Persian words entered into the Balkanic Languages through Turkish, have preferred the concept "Turkism" for these words. Researchers, without making a detailed evaluation on either "Orientalism" or "Turkism," have stated their more general preferences. However, the designation issue of these words, which have such effect on the Balkanic Languages and their numbers getting closer to ten thousand in some languages, requires a detailed analysis in order to formulate an opinion. The purpose of this study is to evaluate the words in question in terms of grammatical, ethno-linguistics, cultural and historical process and to contribute to the issue of designating through Ottoman institutions and community life. Within the scope of this study, the emphasis is given, in addition to all the Balkanic Languages, on the Bosnian-Serbian-Croatian and Albanian Languages where Turkish words are dominantly present.

Turkish, ,

Balkanic Languages, ,

Ethno-Linguistics Orientalism, ,

Turkism, ,

Culture ,