Bağdatli zihnî’nin sâkî-nâmesi

Saki-nameler, klasik Türk edebiyatının en çok örnek verilen türlerindendir. Bu türün Arap, Fars ve Türk edebiyatlarındaki tarihi gelişimi, belirli özellikleri, önemli temsilcileri hakkında birçok çalışma yapılmıştır. Böylelikle de birçok saki-name tanıtılmıştır. Elbette saki-nameler, tanıtılmış olan bu örneklerle sınırlı değildir. Kütüphanelerdeki yazma eserler yeniden tarandıkça gün yüzüne çıkmamış birçok eserin varlığı tespit edilecektir. Bu eserlerden biri de Bağdatlı Zihnî‟nin “Saki-name” sidir. Terci„-i bent nazım şekli ile yazılan bu eser, 5 bent ve 53 beyitten oluşmaktadır. Şaire göre bade, ruha gıda verir, gönül aynasını parlatır. Ölümsüzlük iksiridir. Âşık, dolu bir kadehi dünya ile eşdeğer görür ve bir kadeh için iki dünyayı terk eder. Ruhu sakinin elindeki kadehe nakış olarak işlenmiştir. Âşık, şevk şarabının sarhoşudur ve ne cenneti ne de İrem bağını ister. Sunulan şarapla yaşlılar gençleşip gençlik çağlarını anmayacaklardır. Gönüllerde de keder kalmayacaktır. Aşk badesinin lezzetleri başka tatları ve arzusunu ortadan kaldırır. Hakikat rintleri için bu durum övünç kaynağıdır. Dolayısıyla ömür boşa geçirilmemeli, meclis yok edici gamla kederlendirilmemelidir. Bunun için de şarap içilmelidir. Bu da ömre verilecek bir mükâfat olacaktır. Nasihin içki içmek akıl işi değildir gibi nasihatlerine ise itibar edilmez. Bu çalışmada Zihnî‟nin Saki-name‟sinin bent bent muhtevası üzerinde durulduktan sonra, Saki-name‟nin çeviri yazılı metni verilecektir. 

Saki-name ,

klasik Türk edebiyatı ,

yazma eser ,

bent ,

muhteva ,

Sâkî-nâmes are one of the most given samples in The Classical Turkish Literature. A lot of studies have been done about its historical development, specifical features, important representatives in the Arabian, Persian and Turkish Literature. Thus, many sâki-nâmes have been described. Naturally, sâkî-nâmes aren‟t limited to these described samples. When the manuscripts in libraries are scanned anew, existence of many manuscripts will be discovered. One of these manuscripts is also Zihnî from Baghdat‟s Sâkî-nâme. Written with terci’-i bent versification, the piece consists of five clauses and fifty-three couplets. According to the poet, the bade gives the nurture to the soul and enlightens the mirror of the heart. It is an elixir of immortality. The lover sees the world equal with a full glass of bade and leaves the two worlds for a glass of bade. His soil has been embroidered to the glass at the hands of the sake. The lover is drunk with the wine of satisfaction and wants neither the heaven nor the Irem Orchard. The elders wouldn‟t remind of their youth with the presented wine. The agony in the hearts will never stay no more. The delectation of the love bade eliminates the other flavors and the desire. This situation for the truth rints is a source of pride. Hence, the life mustn‟t be wasted and the divan shouldn‟t be deplored with suicidal agony. For this reason, the wine should be drunk. This will be also a present to be given for the life. The advices of Nasih‟s from the point of view “drinking isn‟t a mental work” aren‟t recognized. In this study, after the content of Zihnî‟s Sâkî-nâme is emphasized clause-by-clause, the transcripted version of the Sâkî-nâme will be given. 

Sâkî-nâme, ,

The Classical Turkish Literature, ,

manuscript, ,

the content ,