Arnavutluk devlet kütüphanesindeki (biblioteka kombëtare) türkçe yazma mecmualar

Klasik Türk edebiyatını teşkil eden divan, mesnevi ve mensur eserler şeklinde kabaca tasnif edebileceğimiz edebi mahsuller telif edilmek suretiyle meydana getirilmiş ana kaynaklardır. Diğer eserlerden seçmeler yapılarak düzenlenen mecmualar da büyük önemi haiz eserlerdir.

Kendisi de şair olan veya edebiyata çok yakın ilgi duyan şahısların düzenledikleri mecmualar edebiyat dünyasında yapılan seferlerin seyir defteri durumundadır. Mecmua düzenleyen zatlar adeta uğradığı her limandan o bölgenin özelliklerini yansıtan hediyelikler alan bir gezgin gibidirler. Bu eserler incelendikleri zaman günümüzde antika değeri taşıyan yadigarlarını bizlere takdim ederler. Bir eser meydana getirecek imkanı bulamamış veya eseri kaybolmuş bir şaire mecmualarda rastlayabiliriz. Bilinen şairlerin hangi coğrafyalarda tanınıp okunduğu, mecmua hazırlayan kişinin edebi zevki ve bir şairin kimlerden etkilendiği veya kimleri etkilediği gibi edebi meselelere cevaplar arandığında başvurulması gereken kaynakların başında mecmualar gelir. Türk edebiyatı ve özellikle klasik şiir açısından değerli olan mecmualar, yazıldıkları dönemlere de birçok yönden ışık tutarlar. Genel olarak edebiyat araştırmalarına yardımcı olmakla beraber, yazıldıkları dönemle ilgili tarihi ve toplumsal olaylar hakkında yazılar içermesi yönüyle tarih, toplum ve halk bilimi açısından da önemli kaynaklardır. Bu çalışmamızda Tiran’da bulunan Biblioteka Kombëtare’deki Türkçe yazma mecmualar ele alınacaktır. Mecmua ve türleri hakkında kısa bilgi verildikten sonra incelediğimiz yazma mecmualar tanıtılacaktır. Bu eserler öncelikle genel özellikleri bakımından sonra içerik yönüyle değerlendirilecektir. Makalenin son kısmında ise incelediğimiz on adet yazmanın katalog bilgileri verilecektir.

Mecmua ,

şiir mecmuası ,

antoloji ,

The mesnevis, divans and other prose works were original works made during the Turkish classical literature. The mecmuas which are selected from other poetry books are very important sources. The mecmuas are prepared by persons who are poets or persons living near the poets. They are like logbook in the World of literature. Persons who arrange the mecmuas are like a traveler. In every port which they travel, they get souvenirs reflecting characteristic of the region. By analyzing these works we realize that their heirlooms have antique values even todays. We can find poets who did not have the oportunity to write a poem or lost poems in these works. We can find the answer to these questions in the mecmuas: In which area were these famous poets read and recognized? What was the satisfaction of the person who prepared the mecmua? By whom was the poet influenced? Who did he influence? The mecmuas are valuable in terms of turkish literature especially classical poetry. They shed light on many aspects to the periods they were wrtitten. In general, the mecmuas are important for literature research. They are also helpful in terms of history, society and folklore studies. This study will analyze the mecmuas at the “National Library” in Tirana. We will give a brief information about the types of mecmuas and its kinds, then we will introduce the mecmuas that we studied. We will evaluate the general characteristics and the content of these works. In the last part of the article, it wil be given a catalog information of the mecmuas in the National Library in Tirana.

Mecmuas, ,

anthology, ,

manuscripts, ,

Tirana ,