Arap edebiyatında beyaz benzeri türler-1: el-hamâsiyye ve önemli hamâsiyyeler

Orta Asya'dan Hindistan'a, Afganistan'dan Ġran ve Azerbaycan'a kadar geniş bir coğrafyada yaygın olarak kullanılan Beyaz'ların başlangıcını teşkil eden Hamâsiyye veya el-Hamâs, Arap edebiyatı kaynaklı olup savaşları, baskınları ve bu mücadelelerde gösterilen kahramanlıkları anlatan lirik şiirlerden oluşan toplamlardır. Adını, 9.asırda yaşamış Arap şairi Ebu Temmâm'ın (ö.231/846) Muhtarat adlı eserinin ilk maddesinden alır. Ebu Temmâm, başlangıcı, Arap Cahiliye dönemine kadar dayanan "hamâsî" şiir derlemelerini, belirli kurallar çerçevesinde, antoloji tarzında bir edebi ürün haline getirmiştir. Ebu Temmâm'ın ardından, benzer üsluplarda pek çok eser ortaya konulmuştur. Bunların en önemlileri, Buhtûrî (ö.284/897) ve Ġbni ġecerî (ö.542/1148) adlı Arap şair ve derlemecilerinin hazırladıkları toplamlardır.

Hamâse ,

Ebu Temmâm ,

Buhtûrî ,

Orta Asya ,

Having a widespread use in a vast geography ranging from Central Asia to India, Afghanistan to Iran and Azerbaijan the Hamâsiyye or el-Hamâs, which constitutes the beginning of the Beyaz' (epics), is an Arabic Literature based compilation of lyrical poetry illustrating the bravery shown during wars, raids and struggles. Its name comes from the first article of the Muhtarat a work by the Arab poet Ebu Temmâm who lived in the ninth century. Ebu Temmâm, according to some rules, created out of the hamasi poetry compilations that go back to the Arabic Pre-Islamic age of ignorance a kind of literary type in the form of an anthology. After Ebu Temmâm many works in similar style appeared. The most important ones are the compilations prepared by Arab poets and compilators like Buhturî and İbnü'İ-Secerî.

Hamâse, ,

Ebu Temmâm, ,

Buhtûrî, ,

Central Asia ,