Makale özeti ve diğer detaylar.
Converbs are verb forms used to combine two propositions in one sentence. Considered as a subcategory of open adjuncts (Krave, 2010), converbs conjoin the event of the embedded clause with that of the main clause. Çetintaş-Yıldırım (2009) defines converbs as verb forms used to connect two sentences by establishing various semantic relations between them. Converbs used in Turkish serve as adverbial clauses modifying or restricting the main clause in some way. Though interest in overall converb use in different languages has gained momentum, there has been little research (Johanson, 1995; Slobin, 1995) specifically addressing early converb use in Turkish. Hence, the purpose of this study is to make a comparative analysis of converb use in four- and five-year-old Turkish speaking children selected through convenience sampling. The data were collected through children narrations based on four different picture story books. The data were recorded in the kindergarten to which they regularly attended through the collaboration of their teacher. The study revealed that older children made better use of converbs in terms of frequency and type. Also, compared to four-year-old children, the older participants utilized converbs for a broader variety of semantic interpretations. While four year-old children used three types of converbs merely with temporal interpretations, five-year-olds employed a broader range of converbs to establish different semantic relations.
Ulaç, iki önermeyi tek cümle içinde bağlamak için kullanılan fiil yapılarıdır. Krave (2010) tarafından açık belirtecimsilerin bir alt türü olarak da görülen ulaçlar, alt tümcedeki eylemi ana cümlenin eylemine bağlar. Çetintaş-Yıldırım (2009) ise ulaçları, iki cümleciği aralarında çeşitli ilişkiler (zaman, nedensellik, tarz vb.) kurarak bağlamak için kullanılan fiil yapıları olarak tanımlamaktadır. Türkçede ulaçlar, ana cümleyi bir şekilde değiştiren veya bu cümleyi sınırlayan zarf cümleciği görevi görür. Çeşitli dillerde ulaç kullanımına yönelik ilgi giderek artarken, özellikle Türkçedeki ulaçların kullanımını konu edinen çok az çalışma (Johanson, 1995; Slobin, 1995) yapılmıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, anadili Türkçe olan dört ve beş yaş gruplarındaki çocuklarda ulaç kullanımının karşılaştırmalı bir incelemesinin yapılmasıdır. Bu çalışmadaki veriler, dört farklı resimli hikâye kitabının uygunluk örneklemi (convenience sampling) metoduyla seçilmiş olan çocuklar tarafından anlatılmasıyla toplanmıştır. Verilerin toplanması aşamasında, katılımcılar düzenli olarak gittikleri anaokulunda gözlemlenmiş ve öğretmenlerinin işbirliğiyle ses kaydı yapılarak veriler kaydedilmiştir Bu çalışma yaşça büyük çocukların, sıklık ve tür bakımından ulaçları daha iyi kullandığını göstermiştir. Ayrıca, dört yaş grubundaki çocuklara oranla, beş yaş grubundaki katılımcıların ulaçları çok daha çeşitli anlamsal yorumlama için kullandıkları gözlemlenmiştir. Dört yaş grubundaki çocuklar sadece zaman ilişkisi bakımından üç tür ulaç kullanırken, beş yaş grubundaki çocuklar çeşitli anlam ilişkileri kurmak için daha fazla ulaç türü kullanmıştır.