Makale özeti ve diğer detaylar.
Turks, who behaved in mercy to all the natios and made them favor were usually betrayed. Turks in Ottoman Empire who had allocated many state positions for foreigners especially Armenians, died for their fathers' land by fighting in many fronts and national resources were wasted. Like others, the armenian community did not do military service, had been involved with art and commerce. They lived enriched under the auspices of the Turks, in peace and security. Despite this, they rebelled as a result of incitement of some European states, Russia and France by believing the promises of an independent Armenia. Until this date, the Armenians, known as the loyal community, engaged in an incredible torture and massacres against Turks especially with the support of Russia despite all the favors and the privileges were given to them. When the riot and massacre happened in many parts of Ottoman territory, the government, for the safety of the community, including rebellious Armenians, had tomake a desicion for relocation. It acted so carefully that the administrative and military forces who had even very small faults were punis¬hed with death penalty. Bayburt District Governor and Bogazlıyan Dist¬rict Governor were some of them who were exposed to this unfair practice. Armenian assaults were a piece of the European imperialist's plan to split Turkey. If deportation law hadn't been enforced soldiers under military service who were demoralized by the supression against women, children and the old, would not have won the independence war.
Tarih boyunca her millete merhametle yaklaşan, iyilik eden Türkler, genelde karşılığında kötülük görmüş ihanete uğramışlardır. Devletin birçok makamını yabancılara ve özellikle Ermenilere tahsis eden Osmanlı Devletinde Türkler çeşitli cephelerde savaşarak şehit olmuş ve memleket kaynakları heba edilmiştir. Diğerlerinde olduğu gibi Ermeni cemaati de askerlik yapmayarak ticaret ve sanatla uğraşmış ve Türklerin himayesin¬de zenginleşerek huzur ve güven içerisinde yaşamışlardır. Buna karşılık Avrupalı bazı devletlerle Rusya ve Fransa'nın tahrikleri sonucu bağımsız Ermenistan vaatlerine kanarak başkaldırdılar. Bu tarihe kadar Millet-i Sadıka yani sadık topluluk olarak bilinen Ermeniler özellikle Rusya'nın desteği ile kendilerine yapılan bütün iyiliklere ve tavizlere karşılık Türklere karşı inanılmaz işkence ve katliamlara girişmişlerdir. Osmanlı topraklarının birçok yerinde isyan ve katliamlara girişilince, Devlet isyancı Ermenilerin de dâhil olduğu topluluğun güvenliği açısından tehcir yani yer değiştirme eylemine başvurmak zorunda kalmıştır. Bu konuda o derece titiz davranılmıştır ki; en küçük kusuru olan idari ve kolluk görevlileri tavizler çerçevesinde idamla cezalandırılmışlardır. Boğazlıyan Kayma-kamı ile Bayburt Kaymakamı bu haksız uygulamadan payını alıp hayatını kaybedenlerden birkaçıdır. Ermeni saldırıları Avrupalı sömürgecilerin Türklüğü Asya steplerine sürme ve vatanı parçalama planlarının bir parçasıdır. Eğer tehcir uygulanmasaydı arkada bıraktıkları kadın, çocuk ve yaşlılara yapılan zulüm karşısında morali bozulan silah altındaki askerler Kurtuluş Savaşını kazanamazlardı.