Makaleler     Dergiler     Kitaplar    

Türk Coğrafya Dergisi

Yıl 2012 , Cilt , Sayı 58

Makale özeti ve diğer detaylar.

Makale özeti
Başlık :

Seyhan havzasında 1970-2009 yılları arasında yağış ve hava sıcaklığı değerlerindeki değişimler ve eğilimler

Yazar kurumları :
Niğde Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü1, Bartın Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı2
Görüntülenme :
677
DOI :
Özet Türkçe :

Çalışmada Seyhan Havzası'nda ve yakın çevresinde bulunan 29 meteoroloji istasyonun 1970-2009 yıllarını kapsayan ortalama sıcaklık ve toplam yağış değerleri kullanılarak Erinç kuraklık indisi hesaplanmış ve iklim tipi belirlenmiş ve haritalandırılmıştır. Kayıtlı sıcaklık değerleri 1970-1992 ve 1993-2009 şeklinde iki döneme ayrılarak incelenmiştir. Yıllık ortalama sıcaklık, mevsimlik sıcaklık ve yıllık toplam yağış değerlerinin uzun süreli eğilimleri Mann-Kendall sıra ilişki katsayısı sınaması yöntemine göre analiz edilmiş ve eğilim oranları hesaplanmıştır. Çalışmaya konu olan meteoroloji istasyonlarının sıcaklık dizilerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış ve yağış dizilerinde anlamlı bir azalış tespit edilmiştir. Sıcaklıklardaki artış tüm mevsimlerde de görülmekle birlikte yaz sıcaklıklarındaki artış daha belirgin ve kuvvetlidir. Bunu sonbahar ve kış sıcaklıkları takip eder. Ayrıca yıllık toplam yağış miktarlarındaki azalış yönündeki eğilim kıyı ve orta bölümlerde kalan istasyonlarda daha belirgin iken kuzey bölümde kalan istasyonlarda (Suşehri, Zara ve Sivas) azalma belirsizdir. 1988'den sonra yağışlarda daha kurak koşullara doğru bir eğilim vardır. Yağış ve sıcaklık miktarlarındaki değişimler havzanın kuzeyinden güneyine doğru takip edildiğinde kuraklaşmanın orta ve güney bölümde daha fazla olduğunu ve su açığının ileriki yıllarda fazlaşacağını göstermektedir. 2. periyotta Pınarbaşı, Divriği, Kangal, Elbistan, Mut, Adana, Kozan, Karaisalı, Silifke, Göksun, Afşin ve Gemerek'de kuraklığa giden bir eğilim tespit edilmiştir. Ayrıca 2. periyotta Develi, Kayseri ve Şarkışla'da yarıkurak kurak iklim şartları yerini kurak iklim şartlarına bırakmıştır. Güneydeki Karataş, Mersin, Ceyhan, Kahramanmaraş, Anamur ve Yumurtalık'ta indis miktarında tespit edilen artış bu istasyonların şu an için kuraklık tehlikesi altında olmadığını göstermektedir.

Özet İngilizce :

In this study, Erinç's aridity index was calculated, the climate type of 29 meteorological stations was designated and mapped using the mean temperature and annual precipitation data of in the Seyhan Basin and its surrounding area covering the years 1970-2009. The recorded temperature data have been examined as the period (1970-2009) was divided into two parts: 1970-1992 and 1993-2009. The long term trend of the annual mean temperature, seasonal mean temperature and total annual precipitation were analyzed using the Mann-Kendall rank correlation coefficient test and their trend ratio was also calculated. A statistical significant increase trend in the series of annual temperatures and significant decrease in the series of the annual precipitation 29 meteorological stations were determined. The increase in temperature is shown in whole seasons and the increase in the summer temperature is evident and strong. The autumn and the winter temperatures follow this temperature. Moreover, the decrease trend in total annual precipitation is more evident in the stations situated within the coast and the middle parts than stations situated within the north part (Suşehri, Zara and Sivas). After 1988, a general decreasing trend in precipitation was considerable severe. When changes of the precipitation and temperature accounts are followed from the north to the south of the basin, it is has been seen aridification is more in the middle and south parts and in these parts, water deficit will be more in later years. A trend towards drought was determined in Pınarbaşı, Divriği, Kangal, Elbistan, Mut, Adana, Kozan, Karaisalı, Silifke, Göksun, Afşin ve Gemerek during second period. In addition, arid condition took place of the semiarid condition in Develi, Kayseri and Şarkışla during this period. The increase in aridity index shows that Karataş, Mersin, Ceyhan, Kahramanmaraş, Anamur and Yumurtalık do not under the aridity hazard in the south part.

Tam metin (Türkçe) :
Paylaş :
Benzer Makaleler
Yorum Yap
  • Adınız :
  • Güvenlik Kodu :
  • Yorum :