Avrasya bölgesel entegrasyonunda türk dünyasının perspektifleri (eco örneğinde)

XXI. yüzyılın başlarında dünyanın jeopolitik sisteminde Avrasya önemli yerlerden birini işgal ederek dünya siyasetinin merkezine dönüşmüştür. Bir taraftan büyük devletlerin çıkar alanının çatıştığı, farklı uygarlıkların temas noktası olan, diğer taraftan Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve diğer büyük Türk devletlerinin bulunduğu Avrasya bölgesi, tam anlamıyla gelecek uluslararası ilişkilerin belirlendiği mekandır. Bu yüzden de sözkonusu bölgenin küreselleşmesinde ve entegrasyonunda hükümetler arası örgütlerin önemi büyüktür. Avrasya'nın bölgesel entegrasyon örgütlerinden biri de tüm Türk devletlerinin bir araya geldiği Ekonomik İşbirliği Örgütüdür. (ECO - Economic Cooperation Organization). ECO, daha 1964-1979 yıllarından faaliyette bulunmuş, yeniden ortaya çıkması 1985 yılında Türkiye, İran ve Pakistan'ın ortak kararı ile mümkün olmuştur. SSCB dağıldıktan sonra ECO'nun sıralarına bu üç devletle birlikte Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Afganistan da katılmıştır. İlk bakıştan entegrasyon süreci kolay yaşanan bir süreç gibi görülebilir. Fakat bu süreç, büyük global siyasetin fonunda yaşandığından, ister istemez bu politikanın lider güçlerinin, çoğu zaman baskıları ile karşı karşıya kalmak zorunda kalmaktadır. Buna ilaveten günümüzde Avrasya entegrasyonunu düşünen diğer örgütler da bulunmakta ve hatta bunlardan bazıları bir birlerinin rakibi konumundadırlar. Bu rekabet ve baskı ortamında bölgesel örgütün ortadan kalkmaması son derece zordur. Fakat ECO'nun dirençli olma konusunda şansı diğerlerine oranla daha fazladır. İlk olarak sözkonusu bölgesel örgütler arasında yalnız ECO en perspektiflisidir. Nitekim Avrasya entegrasyonunun diğer örgütlerinin - Bağımsız Devletler Topluluğu, Rusya- Beyaz Rusya-Kazakistan Gümrük Birliği, Şanghay İşbirliği Örgütü, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Asamblesi'nin üyeleri arasında son derece keskin zıtlıklar bulunmaktadır. Oysaki böyle bir duruma ECO devletleri arasında rast gelinmemektedir. Öte yandan ECO Hazar havzası ve Fars Körfezi bölgesinde gerçekleştirilen küresel enerji projelerini, TRASECA, İNOGATE, Bakü-Ceyhan petrol boru hattı projesinin gerçekleştirildiği stratejik bölgeyi kapsamaktadır. Bu örgüt, dünyanın Hazar, Karadeniz, Fars Körfezi, Avrupa-Asya kavşağı gibi önemli jeopolitik mekanını kapsamaktadır. Son olarak ECO'ya üye devletlerin geniş ekonomik, siyasi potansiyeli, özetle 400 milyon halkı, 7 milyon kilometre kare toprağı, zengin doğal kaynakları vardır. Tüm bu etkenler ECO'yu dünyanın lider kuruluşları arasına katmakta ve onu Türk dünyası için önemli hale getirmektedir. ECO'nun 10 üyesinden 6 tanesinin Türk devleti olduğunu ve bu örgütün az önce sıraladığımız güçlü kaynaklara sahip olduğunu dikkate alacak olsak, kanaatimizce Avrasya'nın bölgesel entegrasyonu gelecekte Türk dünyasının faydasına gelişecektir.

Entegrasyon ,

ECO ,

Türk Dünyası ,

Stratejik Bölge ,

Eurasia, which has an essential place in geopolitical system at the beginning of XXI century, became one of the centers of world politics. Eurasia is the place that, in one hand became the centre of confronting interests and negotiating of different cultures, in the other hand the place of establishment of future international relations. This continent is placed by Turkish states as Turkey, Azerbaijan and Kazakhstan, as well as one of the regional integration organizations of this continent is ECO (Economic Cooperation Organization). ECO began to its activity in 1964-1979s, but its preexistence is related to the decision of Turkey, Iran and Pakistan in 1985. After the decline of the USSR, former Soviet Republics as Azerbaijan, Kazakhstan, Turkmenistan, Kirgizia, Uzbekistan, Tajikistan and Afghanistan entered to ECO. Nowadays, other organizations also participate in Eurasian integration even they are rivals to one another. It's difficult to preserve the existence of any organization in such rivalry circumstances. But ECO's chance of duration in this situation is much more than other organizations. Initially, there're confrontations between some regional organizations, such as, Organization of Independent States, Russia-Belarus-Kazakhstan Custom-house Union, Shank hay Organization, Black Sea Economic Cooperation Organization. Despite of it, there aren't any rough circumstances among ECO members. The members of ECO participate in different energy projects, realizing in Caspian and Iran Gulfs, such as TRASECA, INOGATE, BTC and etc. This organization has an essential geopolitical place as well. The members of ECO have large economic, political enrichment, population of 400 million and area of 7 million kilometers, as well as natural resources. All these priorities prove that, ECO is one of the leading organizations of the world and has an important role in Turkish world. If we take into account these facts, regional integration of Eurasia can change the international processes on the behalf of the Turkish world.

Integration, ,

ECO, ,

Turkish World, ,

Strategic Area ,