16. yüzyılda bir osmanlı sancağı’nda eşkıyalık hareketleri: malatya sancağı örneği

Osmanlı İmparatorluğu'nda 16. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlayan ve yüzyılın sonunda giderek artan siyasi, iktisadi ve sosyal huzursuzluklar, eşkıyalık olayları şeklinde de kendisini göstermişti. Osmanlı'da bu konu üzerine yapılan çalışmalar genellikle 17- 18. yüzyıllardaki eşkıyalık hareketleri ele almıştır. Bu makale ise, 16.yüzyılda Malatya sancağında ortaya çıkan eşkıyalıkları, Malatya bölgesinin coğrafyası ve konumunu, devletlerarası siyasi ilişkileri, Osmanlı merkezileşmesinin bölgedeki etkilerini, bölgenin aşiretcemaat yapısını ve eşkıyalık hareketlerinin diğer nedenlerini de göz önünde bulundurarak ele almayı hedeflemiştir. Mühimme defterlerinde yer alan Malatya sancak bölgesi ile ilgili hükümler ve diğer kaynaklardan bilgiler değerlendirilmiş ve Malatya sancağında görülen eşkıyalık hareketleri türlerine göre dört ayrı grupta ele alınmıştır. Devlet görevlilerinin, aşiretlerin ve Safevi etkisiyle meydana gelen eşkıyalığın anı sıra Celali eşkıyasının en büyüklerinden olan Karayazıcı ile Kiziroğlu Mustafa'nın eşkıyalığı ve Malatya bölgesindeki tahribatları anlatılmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu ,

Malatya Sancağı ,

Eşkıyalık ,

Eşkıya ,

The political, economic and social unrests that began as of the mid-16th century and increased in the late this century also revealed out themselves as banditry incidents. The studies carried out about this case mainly focused on the banditry incidents occurred in the 17th and 18th century. But this article intends to explore the banditries emerged within the sancaq of Malatya in the 16th century taking the geography and position of the Malatya Region, the political relations among the states, effects of the Ottoman centralization within the region, tribal and communal structure of the region and other reasons of banditry acts into consideration. The banditry incidents seen in the sancaq of Malatya are reviewed in four separate chapters after the conclusions related to the sancaq of Malatya included in the Mühimme Registration Books and information are gathered from the other sources. In addition to the banditry incidents caused by the bureaucrats, tribes and the Safavid the banditry acts and destruction of Karayazıcı and Kiziroğlu Mustafa within the Malatya Region, which were among the greatest banditry incidents of the Celali Band, are narrated.

Ottoman Empire, ,

Sancaq of Malatya, ,

Banditry, ,

Bandit. ,