On çek- as a light verb -a contrastive view from japanese-

The purpose of this study is to investigate if the Turkish verb çek- also has the role as a light verb in Turkish (i.e fotoğraf çek-, fotokopi çek-, çile çek- etc). In this study I also examined gapping of light verbs in coordination constructions and by using the same test on some çek- constructions I tried to improve that some çek- constructions have the same properties as the well-known light verbs like et-, ol-. We can observe the the same fact concerning gapping as in the case of çek- as a compound, neither backward nor forward gapping is unacceptable. In the second section I also investigated the çek- compound when it takes double objects, which might be unacceptable to some Turkish speakers, but they could be find in the Turkish youth language, which is an evidence of çek’s grammaticalization process. It is very interesting that double objects can be find also in the well-known light verb constructions as hasta-yı muayene et- (to examine the patient) etc. It follows from this that some çek- constructions have a role as a light verb, some have idiomatic meanings and most of them have heavy verbal features. This study also shows some Japanese light and heavy verb data to make a comparison.

Light verbs ,

Compound verbs ,

Grammaticalization ,

Polysemy ,

Bu çalışmanın amacı çok anlamlı bir eylem olan çek- eylemi‟nin de Türkçe‟de bulunan diğer yardımcı eylemlerle benzer özellikler taşıdığını göstermektir. Kendiliğinden prototip anlamlarını yitirip, önlerine gelen isim ya da isimleşmiş eylemlerden tekrar eylem yapma özelliğine sahip olan yardımcı eylemlerde görülen 2 çift nesne alma, birleşik cümle yapılarında görülen silinme gibi testler fotoğraf çek-, fotokopi çek-, çile çek- v.b birleşik eylemlerde ki çek- eylemi üzerinde de uygulanmış ve çek- eyleminin de aynı et-, ol-, kıl- , eyle- gibi yardımcı eylemler gibi dilbilgisel bir işlevinin olduğu öne sürülmüştür. Yine, bu araştırmada Türkçe gibi özne nesne eylem sözdizimine sahip olan Japonca ile de karşılaştırmalı bir çalışma yapılarak kalıplaşmış yardımcı eylemler dışında kalan ve yardımcı eylem işlevleri taşıyan eylemlerin de hem tam eylem hem de yardımcı eylem işlevlerine sahip olabileceği sözdizimsel ve anlambilimsel testler ile açıklığa kavuşturulmuştur.

Yardımcı eylemler, ,

Katkısız eylemler, ,

Dilgisel işlev, ,

Çok anlamlılık ,