Safevî şahi hüseyin mirza’nin sikkeleri

En büyük Müslüman hanedanlıklarından birisi olan Safevî’ler, İran ve çevresinde hüküm sürmüşlerdir. Hanedanın dokuzuncu hükümdarı olan Hüseyin Mirza’nın hükümdarlığı Safevîlerin çöküş sürecine girdiği bir zamana tekabül etmektedir. Bu dönem sikkeleri Safevî devletinin genel sikke formu, üslup ve kullanılan yazıların çeşitliliği bakımından en ilgi çekici örnekleri oluşturmaktadır. Sikkelerin ön yüzünde Şii inançları doğrultusunda işlenen dini ibareler yer almaktayken, arka yüzde hükümdarın ismi, ünvanı ve sikke bilgileri bulunmaktadır. Sikkelerde kullanılan dil diğer İslami dönem sikkelerinden farklı olarak Arapça yerine Farsçadır. Sikkelerde sülüs ve talik olmak üzere iki farklı yazı türü karşımıza çıkmaktadır. Sikkelerin ön yüzünde genellikle dua ve halife isimleri yer alırken, arka yüzde Şah’ın ismi ve sikke bilgileri yer almaktadır. Şii inançları doğrultusunda sikkelerde kelime-i tevhidle beraber “Ali Allahın dostudur” gibi ibareler görülmektedir. Sikkelerin hemen hepsinde sultan “Şah” ünvanını kullanmıştır. Bu dönem sikkelerinde sikkenin basım yılı arka yüzde, rakamla verilmiştir. Nestalik yazı tipinin verdiği estetik görüntünün yanında kenar bodürlerinde inci dizisi vazgeçilemez bir motif olarak kullanılmıştır. Sikkelerin konturlarında geometrik formlar dışında, bitkisel süsleme bordürleri yer almaktadır. Araştırma, Mardin Müzesi’nde bulunan Safevî dönemine ait sikkelerin ayrıntılı incelenip, yazıların okunarak, süsleme ve kompozisyonların tasnif edilmesi kapsamında, diğer İslami dönem sikkeleri ile karşılaştırmalarını ve sanat tarihi disipliniyle bilimsel değerlendirmelerini ortaya koymayı temel amaç edinmektedir. Safevî sikkeleri ile ilgili yapılan çalışmalara bakıldığı zaman birkaç eser dışında bu çalışmaların, sikke katalogu niteliğinde olduğu görülmektedir. İslami dönem sikkeleri açısından ülkemizde çok üstünde durulmayan bu sikkeler