öğretmen adaylarinin öyküleyici ve bilgilendirici metinleri özetleme becerileri

The  current  study  examines  prospective  teachers‟  summarizing  skills  at  narrative  and expository texts. The sampling comprises 200 fourth grader prospective teachers in the programmes of Turkish  Language  Teaching  and  Primary  School  Teaching  at  the  faculties  of  education  of  two universities in the provinces  of Ankara and Bolu. To realize the aims of the study, two reading texts from  the  primary  school  Turkish  course  books,  one  being  informative  and  the  other  narrative,  were determined  randomly.  Prospective  teachers  were  asked  to  read  and  summarize  these  texts  in  two different  class  hours.  “The  Evaluative  Scale  of  Summarized  Texts”  was  used  to  grade  the  adequacy levels  of the summaries made by the prospective teachers. The data obtained from the grading of the summarized texts were evaluated in terms of the variables of  text types, gender, reading habit, following periodicals, ranking preference of the teaching profession, satisfaction from undergraduate education. The  results  indicate  that  the  prospective  Turkish  teachers‟  summarizing  skills  in  both  narrative  and informative  texts  are  at  midlevel,  while  those  of  the  Primary  School  teachers  are  weak.  Generally speaking,  it  can  be  said that prospective  teachers‟  summarizing  skills are not at an  adequate level.  A significant  correlation  was  found  to  exist  between  prospective  teachers‟  summarizing  skills  and  the variables  of  reading  habit,  following  periodicals,  ranking  preference  of  the  teaching  profession, satisfaction  from  undergraduate  education.  No  such  correlation  was  observed  between  their summarizing  skills  and  the  variable  of  gender.  These  findings  indicate  that  teacher  education programmes  along  with  the  proficiency  levels  of  prospective  teachers  need  to  be  revised  in  higher education. 

Text types ,

reading comprehension ,

summarizing ,

approaches to summarizing ,

prospective teachers ,

Bu araştırmada öğretmen adaylarının öyküleyici ve bilgilendirici metinleri özetleme becerileri incelenmiştir.  Araştırmanın  çalışma  grubunu  Ankara  ve  Bolu  illerindeki  iki  üniversitenin  Eğitim Fakültesi,  Türkçe  ve  Sınıf  Öğretmenliği  bölümlerinde  4.sınıfta  okuyan  200  öğretmen  adayı oluşturmaktadır. Bunun için rastlantısal yönteme göre ilköğretim Türkçe ders kitaplarında yer   alan bir bilgilendirici,  bir  öyküleyici  iki  tane  okuma  metni  belirlenmiştir.  Bu  metinler,  farklı iki  ders  saatinde öğretmen adayları tarafından okunup özetlenmesi istenmiştir. Öğretmen adaylarının yaptıkları özetlerin yeterlilik düzeylerini puanlamak için  “Özet Metinleri Değerlendirme Ölçeği”nden yararlanılmıştır. Özet metinlerin puanlanmasından elde edilen veriler,  metin türleri, cinsiyet, okuma alışkanlığı, süreli yayın takip etme, öğretmenlik  mesleğini tercih  etme  sırası,  lisans  eğitiminden  doyum  değişkenleri açısından değerlendirilmiştir.  Aratırma  sonucunda,  Türkçe  öğretmeni  adaylarının  hem  bilgilendirici  hem  de öyküleyici metinleri özetleme becerilerinin  orta; sınıf  öğretmeni adaylarının ise  zayıf  düzeyde olduğu belirlenmiştir.  Genel  olarak  öğretmen  adaylarının  metin  özetleme  konusunda  becerilerinin  yeterli düzeyde gelişmediği söylenebilir. Bununla birlikte  öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı,  süreli yayın takip  etme,  öğretmenlik  mesleğini  tercih  etme  sırası,  lisans  eğitiminden  doyum  ile  metin  özetleme becerileri  arasında  anlamlı  bir  ilişkinin  olduğu,  fakat  cinsiyet  değişkeni  ile  metin  özetleme  becerisi arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı belirlenmiştir. Bu veriler, yüksek öğretimde öğretmen yetiştirme programlarının ve öğrenme yeterliliklerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini göstermektedir.

Metin türleri, ,

okuduğunu kavrama, ,

özetleme, ,

özetleme yaklaşımları, ,

öğretmen adayları ,