Dīvānu luġāti’t-türk’teki oğuzca eylemlerin eski kipçak türkçesindeki görünümü

Dīvānu Luġāti’t-Türk has precious information about some Türkish people of the 11th century. This work is also important as it is the oldest source of Oghuz and Kipchak dialects. According to Dīvānu Luġāti’t-Türk  it  is  understood  that  Oghuz  and  Kipchak  people  interacts  in  consistent  ways  in  the  11th Century.  We  can  also  see  this  interaction  in  Old  Kipchak  Turkish  works.  In  this  period  attention  to Turkish language increased and many works have been written, for Turks have the domination and the authority.  These  works  consist  dictionaries  and  grammar  books  written  for  the  aim  of  teaching  Arabs Turkish language, copies of Turkish works about some other fields and translations of Arabic and Persian works.  The  aim  of  this  study  is  to  introduce  the  existence  of  verbs  registered  as  Oghuz  in  Dīvānu Luġāti’t-Türk Old Kipchak Turkish dictionaries and woks.

Oghuz ,

Kipchak ,

interaction ,

verb ,

Dīvānu Luġāti’t-Türk  XI. yüzyıl Türk dünyasının çeşitli boy  ve kavimleri ile onların dilleri hakkında  değerli  bilgiler  içermektedir.  Eser  Oğuz  ve  Kıpçak  lehçeleriyle ilgili  ilk  bilgiler  vermesi bakımından  da  önem  taşımaktadır.  Eserden  hareketle Oğuz-Kıpçak  etkileşiminin  XI.  yüzyılda  yoğun olduğu  anlaşılmaktadır.  Bu etkileşimi  Eski  Kıpçak  Türkçesi  eserlerinde  de  görebilmekteyiz.  Bu dönemde Kıpçaklarda Türk sultanlarının başta bulunmaları ve h âkimiyetin Türklerde olması sebebiyle Türkçeye  karşı  ilgi  artmış  ve  birçok  eser  yazılmıştır.  Bu  eserler Araplara  Türkçeyi  öğretmek  için yazılmış  sözlük  ve  gramer  kitaplarından,  başka sahalarda  yazılan  Türkçe  eserlerin  istinsah ettirilmesinden ve Arapça ve Farsçadan çeşitli konularda yazılmış eserlerin tercümesinden oluşmaktadır. Bu  çalışma  ile  Dīvānu  Luġāti’t-Türk’teki  Oğuzca  kayıtlı  eylemlerin  Eski  Kıpçak Türkçesi  sözlük  ve eserlerindeki varlığı ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Oğuz, ,

Kıpçak, ,

etkileşim, ,

eylem ,