Tâhirü l-mevlevî nin mahfil dergisi ndeki hâtırâtı işığında mesnevîhân selânikli mehmed es ad dede

Osmanlı'nın son mesnevîhânlarından ve Mesnevî şârihlerinden Selânikli Mehmed Es'ad Dede, Tâhirü'l-Mevlevî'nin Mevleviyye tarikatına intisâbına vesile olmuş, Farsça ve Mesnevî hocalığını yapmış bir mutasavvıf ve münevverdir. Tâhirü'l-Mevlevî gençlik yıllarında birlikte olduğu Mehmed Es'ad Dede'ye dair hâtıratını önce Dede'nin diğer talebelerinden Hüseyin Vassâf'ın Es'adnâme'sinde yayınlanmak üzere göndermiş, daha sonra kendi çıkardığı Mahfil dergisinde yayınlamıştır. Bu makalede tarihî ve güncel kaynaklar dikkate alınarak Mehmed Es'ad Dede'nin tasavvufî hayatı, meşrebi, eserleri, Mesnevî şerhi, Tâhirü'l-Mevlevî ile birlikte geçirdiği yılların serencâmına nazar edilmektedir. Ekler kısmında ise Mahfil dergisindeki hâtırât, Tâhirü'l-Mevlevî'nin Musavver Dâiretü'l-Maârif'te yazdığı "Mehmed Es'ad Dede" maddesi, Hüseyin Vassâf'ın Es'adnâme'de Tâhirü'l-Mevlevî'nin hâtırâtını içeren mektuba verdiği cevâbnâme günümüz harflerine aktarılmıştır.

Mehmed Es’ad Dede ,

Tâhirü’l-Mevlevî ,

Mahfil Dergisi ,

Hüseyin Vassâf ,

Es’adnâme ,

Mevlevîlik ,

Mesnevî ,

Mesnevîhânlık ,

Mehmed Es’ad Dede ,

Tahir al-Mevlevi ,

Mahfil Magazine ,

Hüseyin Vassâf’s ,

Es’adname ,

Mevlevi order ,

One of the latest reciters and interpreters Mathnawi in the Ottoman Empire, Mehmed Es'ad Dede of Salonika was the reason for Tahir al-Mevlevi to join the Mevlevi order. Mehmed Es'ad Dede was a Sufi and intellectual who taught Persian and Mathnawi. Tahir al-Mevlevi first sent his memoir about Mehmed Es'ad Dede to be published in Dede's another disciple Hüseyin Vassâf's Es'adname and then to Mahfil magazine published by Tahir al-Mevlevi himself. In this article we deal with Mehmed Es'ad Dede's life, character, works, interpretation of Mathnawi, and the end of the years he spent with Tahir al-Mevlevi. In the appendix, we have transliterated memoirs published in Mahfil Magazine, Tahir al-Mevlevi's entry about "Mehmed Es'ad Dede" in Musavver Dâiretü'l-Maârif, and Hüseyin Vassâf's respond in Es'adname to Tahir al-Mevlevi's letter consisting his memoirs.

Ma ,