1877-78 osmanlı-rus savaşı sonrası beykoz’da muhacirler için iskân yeri çalışmaları

Osmanlı Devleti, Kafkasya'dan Balkanlara kadar çok geniş bir coğrafyadan pek çok Müslüman'ı Halife-i Rûy-i Zemin olan Osmanlı Padişahı adına topraklarına "İslâmiyet ve insaniyet" düsturuyla kabul etmiş, bu Müslümanların refaha kavuşmasını sağlamak için her türlü fedakârlığı göstermeye gayret etmiştir. 13 Temmuz 1878 Berlin Antlaşması'ndan sonra Balkanlar'da izlenen menfi politikalar neticesinde buradaki Müslümanlar Osmanlı topraklarına göç etmek durumunda kalmıştır. Bâbıâli bu muhacirlerden çoğunluğunu Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde tespit edilen uygun yerlere iskân ettirmiştir. Bir kısmı da İstanbul'da iskâna elverişli yerlerde yerleştirilmiştir. Yerleşim yeri olmayan ama yerleşmeye uygun mahallerde yeni köy ve mahalleler oluşturup, buralara uygun adlar verilmiş ve en yakın idari birime bağlanarak iskân yeri haline getirilmiştir. Ayrıca muhacirlerin yaşam alışkanlıklarına uygun yerlerde iskân edilmeleri de göz önünde bulundurulmuştur. Belgelere bakıldığında muhacir ailelerinin yaşayabilecekleri, geçimlerini sağlayabilecekleri yerler olmasına bilhassa dikkat edilmesi istenmiştir. Fakat yerli ahali ile muhacirler arasında bir takım anlaşmazlıklar yaşanmış, devlet yaşanan anlaşmazlıklar konusunda çözüme yönelik epey mesai harcamıştır. Bu çalışmada Beykoz örneğinde yer tahsisi ve bu esnada yaşanan anlaşmazlıklardan kaynaklanan iskân meselelerini tespit edebildiğimiz Başbakanlık Osmanlı Arşivi belgeleri ve araştırma eserler ışığında ele almaya çalışacağız.

Muhacir ,

Beykoz ,

Osmanlı ,

İskân ,

Göç ,

Immigrant ,

Beykoz ,

Ottoman ,

Settlement ,

Muslims of Balkan region whom were mal-treated after Berlin Treaty (13 July 1878) had to immigrate to Ottoman lands. Sublime Porte settled most of those immigrants to aproppriate places of Anatolia. And some of them were settled to suitable places of İstanbul. If a place is suitable for settlement but there is no residential area at the moment, Ottoman authorities generated new villages and neighborhoods to those areas and tied them to closest administrative unit for immigrants. Authorities were also considered to settle immigrants down to places that have got similar geographical conditions with their original territory at Balkans. We can see that Porte wanted to settle immigrants to places where they can make a living according to official documents of Ottoman Imperium. And did her best to fix problems between immigrants and native population of settlement areas. In this study we tried to reveal settlement issues at Beykoz according to official Ottoman documents and monographies which discussed this subject in detail.

Immigration ,