Türkiye’de enflasyon oranının temel bileşenli lp norm yöntemi ile tahmini

Enflasyon belli bir süre zarfında ekonomideki mal ve hizmetlerin genel fiyat düzeylerinin yükselmesidir. Bir ülkedeki yüksek düzeyli ve sürekli enflasyon gerek toplumu gerekse de ülkenin ekonomisini negatif etkilemektedir. Bu da o ülkede uzun dönem için doğru kararlar alınmasına engel olur. Enflasyon oranının yüksek düzeylerde olması sebebiyle, sosyal yapı ve ülkenin rekabeti negatif yönde etkilenecektir. Bu gerçekler doğrultusunda, enflasyon oranının belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması kaçınılmaz bir gerekliliktir. Enflasyon oranını tahminlemede farklı yöntemler kullanılmaktadır. Normal dağılım varsayımları istatistik literatüründe genellikle kullanılmaktadır. Fakat enflasyon oranının tahminlemesi üzerine çalışan bir istatistikçi varsayımların bozulması durumunu nasıl düzenleyebileceğini bilemeyebilir. Varsayımlar sağlanmadığından dolayı, istatistiksel çıkarım geçekleştirilemez. Bu gerçekler doğrultusunda, istatistiksel çıkarım süreçlerinin gerçekleştirilmesi için genel hata dağılışı ya da Lp-Norm olarak bilinen üstel kuvvet dağılışı kullanılmıştır. Üstel kuvvet dağılışında, varsayımların sağlanması için optimal p değerinin seçilme zorunluluğu vardır. Bu çalışmanın diğer bir amacı enflasyonu etkileyen değişkenlerdeki çoklu doğrusal bağlantı sorunun ortadan kaldırılması ve bunun yanında temel bileşenler analizi kullanılarak bağımsız değişkenlerdeki bilgi yapısının çoğunu açıklayan bu faktörlerden yeni ilişkisiz değişkenler elde etmektir. Açıklayıcı değişken olan bu yeni değişkenler enflasyon regresyon modelinin oluşturulmasında kullanılmaktadır. Üstel kuvvet dağılışındaki tahminlenmiş olan p değeri model belirlemede kullanılmaktadır. Bu p değeri ile belirlenen model Türkiye'de enflasyon oranını öngörmede kullanılmaktadır.

Çıkarım Süreci ,

Enflasyon ,

Enflasyonu Etkileyen Faktörler ,

İleri Dönük Kestirim ,

Lp-Norm ,

Rank Sorunu ,

Temel Bileşenler ,

Veri İndirgeme ,

Zaman Serisi ,

In economics, inflation is a rise in general level of prices of goods and services in an economy over a period of time. High leveled continuous inflation in one country has a negative influence on negatively both the community and economy of the country. A country with high leveled inflation has an obstacle on the right decision for long period. Hence, social structure and competition of the country are affected in negative direction. In the light of these facts, the determination of inflation rate and precaution must be necessarily taken. Several methods are used to estimate the inflation rate. The assumptions of normal distribution is commonly used in statistical literature but a statistician studying the estimation of inflation rate do not know how the violation those assumptions can be arranged. On account of the fact that these assumptions are not guaranteed, the statistical inference is not carried out. As a result of these facts, we use the exponential power distribution known as general error distribution or Lp-Norm to carry out the statistical inference procedures. In the exponential power distribution, we need to choose the optimal value of p to guarantee the assumptions. The aim of this study is to remove the collinearity among regressors that affect the inflation and besides using the principal components we obtain independent factors that are explaining most of the information of the structure of the regressors. The new regressors are used in constructing of regression model for inflation. Estimated p value in exponential power distribution is used to determine a regression model to forecast the inflation rate in Turkey.

Data Reduction, ,

Forecasting, ,

Inflation, ,

Lp-Norm, ,

Principal Components, ,

Rank Problem, ,

Statistical Inference, ,

The factors of inflation rate, ,

Time Series ,