Yenisey kirgizlari ile cengiz oğullarinin siyasi münasebetleri (xiii. yüzyil)

XIII. yüzyıl Avrasya halkları için önemli bir dönüm noktası olmuştur. Konargöçer hayat tarzı benimseyen ve Hun, Göktürk ve Uygur Kağanlıklarının mirasçısı olan Moğollar, bozkırdaki kabilelerin başını birleştirerek büyük bir imparatorluk kurdular. Bu imparatorluk bazı milletler için şanlı bir tarih olurken, diğerleri için felaketin başlangıcıydı. 840 yılında Uygurları yenerek bozkıra egemen olma iddiası taşıyan Yenisey Kırgızları için, XIII. yüzyıl hiç de kolay geçmedi ve bu yüzyıldan sonra Kırgızların ekseni Tanrı Dağları bölgesine doğru kaydı. Bu çalışmamızda Kırgız tarihi cihetinden bakarak XIII. yüzyıl Kırgız-Moğol ilişkilerini açıklamaya çalışacağız. Çalışma giriş, üç bölüm ve sonuç kısımlarından oluşmaktadır.

Yenisey Kırgızları ,

taht mücadeleleri ,

Kırgız isyanları ,

Kırgızların sürgün edilmesi ,

The thirteenth century was a turning point for Eurasian people. Mongolians, who were the inheritors of the nomadic Hun, Gokturk and Uyghur Kaghans, united the tribes in the steppes and built an empire. For some nations this empire was a beginning of glorious, bright history where as it was a beginning of the catastrophe for the others. For Kyrgyzs, who won the Uyghur Khagans in 840 and who were the pretenders for the reign of the steppes, XIII century was very harsh. After XIII century the axis of the Kyrgyz people shifted towards Tian Shan. In this paper we will analyze Kyrgyz-Mongol relations from the Kyrgyz historical point of view. The study consists of Introduction, three chapters (parts) and the conclusion.

Yenisei Kyrgyzs, ,

The struggles of the throne, ,

Kyrgyz revolts, ,

Kyrgyz exile ,