Nakşibendiyye - tâciyye’nin kurucusu: tâceddîn b. zekeriyyâ hayatı, eserleri ve tasavvufî yolu

Hindistan'ın Nakşibendîlik ile asıl tanışmasını sağlayan biri olarak kabul edilen Bâkî Billâh sonrasında halifelerinden Ahmed Sirhindî, Müceddidiyye kolu ile Hindistan ve Nakşibendiyye tarihinde büyük başarılara imza atarken pirdaşı Tâceddin b. Zekeriyyâ gerçekleştirdiği Hindistan, Ortadoğu ve Hicaz seyahatleriyle Nakşibendîliği tanıtmıştır. Mekke'de inşa ettiği tekkesiyle hem yerli halka hem de mücavir olarak yaşayan kesime hitap eden Tâceddin b. Zekeriyyâ, Hicaz'da yolunu tanıtma ve kurumsallaştırma noktasında seleflerine nazaran daha çok başarı kaydetmiştir. Bazı halifelerini uzak Arap adalarına göndermek suretiyle Necd, Yemen, Basra, Suriye ve Mısır olmak üzere Arap diyarlarında Nakşibendîliğin kurumsallaşmasını sağlayan Tâceddin b. Zekeriyyâ yine halifeleri vasıtasıyla Arabistan'ın ötesine; Çin ve Endonezya'ya silsilesini ulaştırmıştır. Bununla birlikte Nakşibendî edebiyatını Arapça ortaya koymak ve tarikatın âdâb, erkân ve prensiplerini konu alan ve defalarca istinsah edilen eserleri telif etmek suretiyle Arapça konuşan halka ulaşmıştır. Bu mühim şahsiyetin hayatı, eserleri ve tasavvufi yolu bu makalenin konusunu teşkil etmektedir.

Tâceddin b. Zekeriyyâ el-Osmanî ,

Nakşibendiyye ,

Taciyye ,

Tasavvuf ,

It is widely accepted that the successful dissemination of the Naqshbandiyya in India can be attributed Baki Billah who belonged to the Naqshbandiyya-Ahrariyya order. His prominent successor, Taj al-Din b. Zakariyya al-Uthmani, continued to encourage the spread the Naqshbandiyya order in India, as well as introducing it to the Middle East and Hijaz as a result of his travels. Adressing himself to both Arabic speakers and mujawirun from his ribat which he built in piedmont of Quayqian Mountain in Mecca, Taj al-Din al- Uthmani was more successful at spreading and institutionalizing his order than his predecessors who travelled to the Hijaz. Through his successors, Taj al-Din al-Uthmani effectuated the intitutionalization of Naqshbandiyya in Haremeyn, Yemen, Syria and Egypt and it was through them that his silsila was transmitted to China and Indonesia. Moreover, he was able to reach out to the Arabic-speaking world by means of his translations of Naqshbandî literature as well as the books and dissertations he wrote relating to the pillars, customs and methods of the order. This work centres on the life of this significant individual, his works and order.

Taj al-Din b. Zakariyya el-Uthmani, ,

Naqshbandiyya, ,

Tajiyya, ,

Sufism ,