Serahsî’nin el-mebsût adlı eseri çerçevesinde hanefî fıkıh düşüncesinde takdirî hüküm olgusu

İslâm hukukçuları meseleler hakkında hüküm verirken yalnızca dış dünyadaki objektif durumu dikkate almamışlar, adalet ve hakkaniyet fikri temelinde ideal bir hukuk normu ortaya koymak hedefiyle objektif duruma aykırı bazı düzenlemelerde de bulunmuşlardır. "Takdirî hüküm" aslında mevcut olan bir şeyi veya durumu yokmuş gibi kabul etmek yahut aslında mevcut olmayan bir şeyi veya durumu varmış gibi kabul ederek hüküm vermektir. Bu makalemizde Hanefî fıkıh düşüncesinde takdirî hükmün gerekçelerini ve uygulama alanını Serahsî‟nin el-Mebsût adlı eseri çerçevesinde ele alıp irdeleyeceğiz.

Mebsut ,

Serahsî ,

Hüküm ,

Takdir ,

In process of judging Islamic Jurists not only considered the objective cases in the outer world but also organizated some rules that are opposite to the objective cases aiming to set up ideal juridicial norms on the base of justice and equity. "Recognitive judgement" is in fact considering the existing case as if it doesn‟t exist or considering the unexisting case as if it exists. In this article we will examine the reasons and application areas of recognitive judgement within the Hanafi juridicial thought in accordance with Sarakhsi‟s al-Mabsut.

al-Mabsut, ,

al-Sarakhsi, ,

Hukm, ,

Taqdir, ,

Qiyas ,