Profesyonel mesleklerde regülasyon, deregülasyon ve rekabet hukuku

Profesyonel Meslekler (PM), dünyanın hemen her yerinde, çok uzun yıllardır, kamu menfaati adına farklı düzeylerde regülasyona tabi tutulmaktadır. Her ne kadar regülasyonlar kamu yararını hedeflese de, yapılan bazı çalışmalar, regülasyonların rekabeti engellediği ve kamu yararından çok ilgili meslek mensuplarının yararına sonuçlar doğurduğuna ilişkin kuvvetli kanıtlar sunmaktadır. Bu nedenle, regülasyonlar hemen her ülkede giderek daha fazla sorgulanmakta, buna paralel olarak, gevşetilmekte veya kaldırılmaktadır. PM’deki regülasyonlara karşı en etkili mücadeleyi veren ve bu alandaki deregülasyon hareketine en fazla katkı sağlayan kurumlardan biri kuşkusuz rekabet yasaları ve otoriteleridir. Öncelikle ABD’de başlayan, çok yakın zamanlarda Avrupa’ya sıçrayan rekabet davaları zaman içinde PM’lerdeki regülasyonlara karşı yürütülen mücadelenin en etkili araçlarından biri olmuştur. Rekabet otoriteleri, yasalardan gelen yaptırım güçlerini kullanma yanında, rekabete aykırı eylemlerin yasalar ile korunduğu durumlarda kamuyu ve politika yapıcılarını bu konuda bilgilendirerek/uyararak (rekabet savunuculuğu) PM’deki regülasyonların kaldırılmasına/yumuşatılmasına önemli katkılarda bulunmuşlardır. Türkiye’de ise, PM’deki regülasyonların rekabet otoritesinin soruşturmalarına konu olmalarının tarihi çok daha yenidir. Bu nedenle Türkiye’deki regülasyonlar Avrupa’ya, özellikle de ABD’ye göre çok daha katıdır. Ancak, Türkiye’deki rekabet otoritesi de son yıllarda PM’deki rekabeti engelleyici eylemlere karşı etkili bir tavır sergilemektedir. Diğer ülke tecrübeleri dikkate alındığında bu mücadelenin artarak süreceği ve Türkiye’de de - diğer belirleyicilerin de katkısıyla - PM’deki regülasyonların giderek yumuşayacağı ya da ortadan kalkacağı beklenebilir.

Regülasyon ,

Deregülasyon ,

Profesyonel Meslekler ,

Rekabet Hukuku ,

Rekabet Savunuculuğu ,

Throughout the world, Liberal Professions (LP) have long been regulated heavily, fo r the sake o f public interest. Although the aim o f the regulations is to safeguard public interest, many studies conducted in the last few decades in this realm provide convincing evidence that regulations reduce competition in these professions and serve, mainly, the interests o f the providers o f these services. Increasing concerns on public interest justification led to reduction and removal o f regulations in liberal professions throughout the world. In many countries, competition law and competition authorities played an active role in the deregulation process o f LPs. In cases where competition is restricted in a LP market, and such conduct is found to infringe competition laws, competition authorities enforced competition law to cease such anti-competitive conducts. However, if restrictive activities were protected by laws other than competition law, which is frequent in LP cases, ‘competition advocacy’ role o f the authorities came to the forefront. In Turkey, history o f being subject to investigations by the competition authority fo r the LP regulations that restrict competition is much more recent. Therefore, regulations in Turkey are stricter than the EU and the United States. However, in recent years, the competition authority o f Turkey has been effectively standing against anti-competitive conducts o f LPs. Given the experience o f other countries, one may expect that this struggle will continue and LP regulations will gradually be softened or abandoned.

Regulation, ,

Deregulation, ,

Liberal Professions, ,

Competition Law, ,

Competition Advocacy ,