Osmanlı devleti ile ermenistan cumhuriyeti arasındaki ilişkiler (1918-1920)

I. Dünya Savaşı sonlarında yaşanan gelişmeler Güney Kafkasya’da Rus egemenliği altında yaşayan Ermenilere bağımsızlık yolunu açtı. Bu süreçte kurulan Maverâ-yı Kafkasya Komiserliği’nin dağılmasıyla bağımsızlığını ilan eden ve komşularının tamamı ile sınır sorunları yaşayan Ermenistan Cumhuriyeti’nin siyasi arenada meşruiyetini sağlayabilmesi için dünya devletleri tarafından tanınması gerekiyordu. Ancak başlangıçta Güney Kafkasya’ya yönelik politikaları nedeniyle büyük devletler Ermenistan’ı tanımaya yanaşmadılar. Bunun üzerine Osmanlı yetkililerine müracaat eden Ermenistan temsilcileri, mevcut sorunları çözebilmek maksadıyla antlaşma yapmak istediklerini ifade ettiler. 4 Haziran 1918 tarihinde Ermenistan Cumhuriyeti ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan protokolle taraflar birbirlerinin mevcudiyetini ve toprak bütünlüğünü tanıdılar. Osmanlı Devleti resmen tanıdığı Ermenistan’ın varlığını idame ettirebilmesine imkan sağlamıştı. Bu faktör taraflar arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasını ve sorunların çözülebilmesi amacıyla çalışmalara başlanmasına zemin hazırladı. Mondros Mütarekesi’ne kadar iki ülke arasındaki ilişkiler olumlu yönde gelişme gösterdi. Fakat mütarekeden sonra İtilaf Devletlerin müdahaleleri, taraflar arasındaki uzlaşma çabalarının yerini, çatışma ortamına bıraktı. Bu çerçevede çalışmamız, Ermenistan Cumhuriyeti ile Osmanlı Devleti arasındaki ilişkileri etkileyen faktörleri incelemeyi hedeflemektedir.

Osmanlı Devleti ,

Ermenistan ,

Güney Kafkasya ,

Bolşevik İhtilâli ,

İtilâf Devletleri ,

The developments at the end of World War I, paved the way for independence to the Armenians under Russian sovereignty in the South Caucasus. In this process, Armenia, declared independence from the dissolution of the Transcaucasian Federation and living in border disputes with all its neighbors, needed to be recognized by the world's nations in order to provide legitimacy in the political arena. However, due to the initial policies for the South Caucasus the great powers refused to recognize Armenia. On top of that the representatives of Armenia applied to the Ottoman authorities and expressed their desire to make the treaty in order to solve the existing problems. On June 4, 1918 with a protocol was signed between the Ottoman Empire and the Republic of Armenia, parties recognized each other's territorial integrity and existences. This official recognition by the Ottoman Empire provided a crucial opportunity for the existence of Armenia. This factor is the establishment of diplomatic relations between the parties and the initiation of the efforts made in order to solve the problems. Until the Mudros Armistice in relations between the two countries showed a positive development. But after the armistice, due to the interventions of the Allied powers, the reconciliation efforts between the parties left their places to the areas of conflict. In this context, our study aims to investigate the factors affecting the relations between the Republic of Armenia and the Ottoman State.

The Ottoman State, ,

Armenia, ,

South Caucasus, ,

Bolshevik Revolution, ,

The Allied (Entente) Powers ,