I. dünya savaşı yaklaşırken osmanlı-fransız ilişkilerinde yakınlaşma girişimleri: fransa-türkiye dostluk cemiyeti ve cemal paşa nın paris seyahati

XX. yüzyıl başlarında Fransa, Osmanlı İmparatorluğu üzerinde çok büyük ve önemli menfaatler elde etmiş bir devlet haline gelmişti. Fransızlar, çeşitli vesilelerle edindikleri imtiyazlar sayesinde, Osmanlı İmparatorluğu'nun özellikle Asya vilayetlerinde hatırı sayılır bir güç olmuşlardı. Fransızlar'ın bu konumlarını XIX. yüzyılın sonlarına kadar diğer rakiplerine göre daha etkin bir şekilde sürdürdükleri bilinmektedir. 1908 Jön Türk Devrimi Osmanlı-Fransız ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Jön Türk Devrimi'yle birlikte, Abdülhamit Rejimi'nin etkisizleştirilmesi, kimi Jön Türkler'in Fransa'ya yakınlıkları, Fransa adına olumlu gelişmeler olarak yorumlanmışsa da 1910 Borçlanma sorunu ilişkilere bir gölge düşürecektir. Borçlanma sorununun yanı sıra cereyan eden diğer bazı siyasal gelişmeler Fransa'yı, Doğu'daki çıkarlarını korumaya ve Alman nüfuzuna karşı bir dizi tedbirler almaya sevk etmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkan Savaşları'ndan büyük bir yenilgiyle çıkması, Fransa'yı, İmparatorluğun parçalanması ihtimali üzerinde düşündürürken, Jön Türk liderlerini de bir takım siyasi ittifak arayışlarına yöneltmiştir. Bir taraftan Osmanlı İmparatorluğu topraklarında Büyük Güçler'in nüfuz rekabeti, diğer taraftan giderek artan bloklaşma, İttihatçı yöneticileri endişelendirmekteydi. Bu durum karşısında İttihat ve Terakki yöneticileri İngiltere ve Rusya nezdinde ittifak arayışında bulunmuşlardır. İngiltere ve Rusya nezdinde yapılan ittifak tekliflerinin olumsuz sonuçlanması üzerine, Osmanlı Devleti, Fransa ile yakınlaşma ve bir ittifak yapmayı deneyecektir. Bu bakımdan Bahriye Nazırı Cemal Paşa'nın gerek kurmuş olduğu Fransa-Türkiye Dostluk Cemiyeti, gerekse savaştan az önce Paris'e yapmış olduğu seyahat, etkin bir İtilaf gücü ile yakınlaşmak ve bir ittifakı gerçekleştirmeye yönelik çabalar olarak anlaşılmalıdır.

Cemal Paşa ,

Türk-Fransız İlişkileri ,

İttihat ve Terakki ,

Jön Türkler ,

I. Dünya Savaşı ,

At the beginnings of XX. century, France was of a country obtained very large and important benefits on the Ottoman Empire. French became a considerable force, especially in the Asia provinces of the Ottoman Empire, thanks to the privileges acquired with several occasions. French continued this position in an active way compared to the other competitors until the end of XIX. century. The Young Turk Revolution (1908) was an important landmark in the Ottoman-French relations. The passivation of Abdulhamit regime with the Revolution of Young Turk and the proximity of some Young Turks to France were thought as positive developments for France. On the other hand, the problem of debt dropped a shadow on relations in 1910. In addition to the problem of debt, France had to take a series precaution due to some political developments happened to conserve the French benefits in the Orient and against the German influence. The defeat of the Ottoman Empire in Balkan Wars was thought the French over the possibility of fragmentation of the Empire and directed the Young Turk leaders to the search of some political alliances. On the one hand, the influence competition of Great Powers in the land of the Ottoman Empire, on the other hand, the increase in the formation of blocks disturbed the administrators of Unionists. Because of this situation, the administrators of Union and Progress quested for an alliance with England and Russia. After the alliance proposals to England and Russia were resulted negatively, the Ottoman Empire tried to achieve the similar alliance quest with France. In this respect, both the France-Turkey Committee founded by the Minister of the Navy Cemal Pasha and his journey to Paris made just before from the war were understood as attempts intended for an alliance quest with an effective the Triple Entente. Keywords: Cemal Pasha, Turkish-French Relations, Union and Progress, Young Turks, I. World War

Cemal Pasha, ,

Turkish-French Relations, ,

Union and Progress, ,

Young Turks, ,

I. World War ,