Balkanlar’da Türkçe Eğitimine Dair Bir Program: Dobruca Örneği

Osmanlı Devleti’nin 15. yüzyıldan 20. yüzyılın başına kadar yaklaşık beş yüz yıl hüküm sürdüğü Balkanlar, eğitim tarihi açısından incelenmesi gereken bir alandır. Bu tarihi incelerken kullanılacak araçlardan biri, programlardır. Bu programlardan birisi de bugünkü Romanya’nın güney ve doğusu ile Bulgaristan’ın kuzeyindeki toprakların bir kısmını içine alan bir bölge olan Dobruca’da hazırlanmıştır. 15 sayfa uzunluğundaki program, Mecidiye Medresesi Mezunları Birliği tarafından hazırlanıp 1937 yılında Köstence’de Emel Matbaası’nda basılmıştır. Program ve ders amaçlarında Montaigne, Locke, Pestalozzi, Comenius gibi eğitimci ve filozoflara atıfta bulunulması dikkat çekicidir. Programın genel amacı Dobruca bölgesindeki Türk okullarını aynı alt amaçlar çerçevesinde birleştirmektir. Programda din: Kuran, tecvit, din dersleri, din tarihi, dinî yırlar; ana dili: okumak yazmak (alfabe), kıraat, gramer, tahrir, ezber; musiki; resim dersleri yer almaktadır. Din ve Türkçe derslerine büyük yer ayıran program hacim bakımından büyük olmadığı için ve genel olarak sadece ders konularının sırasını verdiği için bir çerçeve program görünümündedir. Prog

Türkçe eğitimi ,

Balkanlar ,

Dobruca ,

Türkçe programı ,

The Balkans is an area which was under Ottoman Empire rule lasting from the 15th century up until the early 20th. This period is also an area that needs further research on the history of education. As doing research on the history of education in the Balkans, curricula are one of the main materials that can be used by researchers. One of these curriculum was prepared in Dobruja territory which comprises two areas: the north part belongs to Romania and the south part belongs to Bulgaria now. The mentioned curriculum, which was printed in Constanza, 1937, consisted of 15 pages. It was published by Association of Mecidiye Madrasah Graduates in Emel Print House. In the objectives of this curriculum and syllabus it is remarkable that there are references to some educators and philosophers like Montaigne, Locke, Pestalozzi, and Comenius. The overall objective of this curriculum is to integrate the Turkish schools within the same sub-objectives in Dobruja area. There are classes in the curriculum such as religion: Quran Recitation, religion classes, history of religion, religious hymns; mother language: read and write (alphabet), reading, grammar, composition, memorization; music; painting classes. The curriculum, which has just an overall list of classes, gives great importance to religion and Turkish language education. Therefore, it seems like a framework program. It is also seen that the Turkish classes part of the curriculum has similarities with the 1924, 1926 and 1930 Turkish curricula. 

Turkish language education ,

The Balkans ,

Dobruja ,

Turkish language curriculum ,