Makale özeti ve diğer detaylar.
Günümüzde, alışageldiğimiz “finansal muhasebe” artan bir ivme ile çok önemli bir dönüşüm yaşamaktadır. Bu dönüşüm çerçevesinde muhasebenin ilgi alanı genişlemekte, muhasebe daha geniş kitlelerin veri ihtiyaçlarına cevap vermenin yollarını aramaktadır. Bu dönüşümü tetikleyen gelişmeler, şirket paydaşlarının önem kazanması, şirket sosyal sorumluluğu bilincinin gelişmesi, sürdürülebilirlik ihtiyacı ve çevre kirlenmesinin insanlığı tehdit etmesi oldu. Muhasebenin ilgi alanı üç boyut üzerinde gelişmektedir. Bunlar şirket faaliyetlerinden etkilenen paydaş, ekonomik çevrenin tanımlanması, etkilenme ve etkileme alanlarının saptanması ve etkilenme ve etkileme ölçütlerinin saptanması. Yeni şekillenen muhasebe çeşitli adlar altında gelişmekte olmakla beraber, sosyal muhasebe hedefine doğru gelişmektedir. Sosyal muhasebe paydaş tanımlaması; paydaş ihtiyaçlarının saptanması bu ihtiyaçların veri ve ölçütlerinin geliştirilmesi; neticede toplanan ve işlenen veri ve ölçütlerin raporlaştırılması alanında faaliyet gösterecektir. Günümüzde uyguladığımız finansal muhasebe, sadece sermaye sahiplerinin, sadece kar beklentilerinin saptanmasında, sadece kanıtlanabilir finansal verileri kullanmaktadır. Oysa sosyal muhasebe tüm paydaşların, şirket faaliyetleriyle ilgili tüm beklentilerine cevap veren her türlü veri ve ölçütleri saptamak, işlemek, değerlendirmek ve rapor etmek amacını gütmelidir. Sosyal muhasebe, muhasebe dalı için çok önemli bir gelişme alanı vaat etmektedir. Bu çalışma sosyal muhasebeyi, boyutlarını, bugünkü ulaştığı düzeyi ve potansiyellerini anlatmaktadır.
Currently financial accounting function is going through an accelerated transformation. In this transformation the area of interest of the accounting function is expanding to serve the information needs of a greater number of interest groups’ wider spectrum of interests with financial, economic, social and environmental data related to the performance of companies. This transformation is initiated by the developments in stakeholder, corporate social responsibility, sustainability and environmental protection concepts. The area of interest of accounting function is developing in three dimensions. These are, specifying the interest groups (that is types of stakeholders), types of interest of each interest groups, and the measurement of each type of interest. The emerging accounting function can be named “social accounting”. Social accounting can be defined as an accounting function that specifies the interest groups, defines their interests, develops measures appropriate to measure for the interests defined, and collecting, analyzing and reporting the relevant data related to these measures. The financial accounting practice today aims at reporting only the financial interest (profit) of the shareholders, using verifiable financial data. On the other hand, the social accounting aims at reporting on all the interests of all the shareholders using all financial, quantitative or qualitative data. Social accounting processes this data and reports it. Social accounting presents very fruitful research areas for accounting function. This paper discusses the dimensions of the social accounting, the current level of accomplishments and its potentials.