Merdiven kayıt yöntemi ve günümüz muhasebe sistemi

Osmanlı muhasebe sistemi hakkında son zamanlarda yapılan çalışmalar sonucu birçok bulgular elde edilmiş ve literatüre kazandırılmıştır. Bu çalışmalar daha başlangıç aşamasında olup araştırılmaya devam edilmektedir. Özellikle, uluslararası kongre ve sempozyumlar ile, kullanılan muhasebe yöntemi dünyaya tanıtılmaktadır. Merdiven yöntemi olarak adlandırılan ve ilk izlerine Abbasiler'de rastlanan muhasebe kayıt yöntemi, İlhanlılar ve Osmanlılar tarafından da kullanılmıştır. Yaklaşık 1100 yıllık ömre sahip olan yöntem Orta Doğu'da doğmuş ve gelişmiştir. Genel olarak, Merdiven Kayıt Yöntemi ile ilgili bilgiler detaylı bir şekilde Risale-i Felekiyye ve Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nden elde edilen belge ve dokümanlardan elde edilmektedir. Risale-i Felekiyye İlhanlılar tarafından kullanılan muhasebe yöntemini (Merdiven Yöntemi) detaylı bir şekilde sekiz bölüm halinde, uygulanan muhasebe kuralları ve kullanılan muhasebe defterleri ile birlikte anlatmıştır. Arşivlerden elde edilen kayıt örnekleri sayesinde ise Osmanlı muhasebe sistemi (Merdiven Yöntemi) hakkında daha detaylı bilgiler elde edilmiştir. Elde edilen tüm bulgular değerlendirildiğinde, merdiven yönteminin tek taraflı muhasebe kayıt yöntemi ile çift taraflı kayıt yöntemi arasında karma bir yöntem olduğu söylenebilir.

Muhasebe ,

Muhasebe Tarihi ,

Merdiven Yöntemi ,

Recent studies about accounting system of Ottoman Empire have obtained many findings. These studies are in the initial stage and therefore they continue. Especially, accounting system used has been introduced to the world by international congresses and symposiums. The first traces of this method are found in the accounting records of the Abbasid State. Then, it was used by Ilkhanids and Ottoman Empire. Method having a lifespan of 1100 years was born and developed in the Middle East. Generally,detailed information about stairs method are obtained from Risale-i Felekiyye and documents in the Turkish Republic Prime Ministry Ottoman Archives. Risale-i Felekiyye was introduced the accounting system used (stairs method) by Ilkhanids with accounting rules applied and accounting books used in detail in eight chapters. Also, recording samples achieved from archives present more detailed information about Ottoman accounting system (stairs system). At this point, it must be mentioned that Stairs record method while meeting the principles and foundations of double entry accounting method, allowed the use of uniform record technique at the same and from this point of view, it can be accepted as a hybrid record method.

Accounting, ,

Accounting History, ,

Stairs Method ,