Osmanlıda "şikayet hakkı"nın kullanımı üzerine düşünceler

Bu makalede Osmanlı döneminde, âdil bir yönetim için elzem olan bir hak, yani "şikayet hakkı" ele alınacaktır. Genellikle şikayet hakkı dendiği zaman, herhangi bir ilişki içinde, yani bireyler arası veya birey-devlet ilişkilerinde, haksızlığa uğradığına ve bu haksızlığın giderilmesi için başvurduğu ilk mercilerinde sonuç alamadığına inanan bireyin, böyle bir durumda her türlü ara otoriteleri atlayarak doğrudan Divan‘a başvurması hakkı anlaşılır. Osmanlılar, her durumda bu yolun açık tutulmasını, yönetim anlayışlarının temel ilkelerinden biri olarak görmüşlerdir. Makaledeki temel amaç, belgesel veriler ışığında bu hakkın algılanış biçimleri, hangi hallerde oluştuğu ve kullanımının konjonkturel boyutları üzerine ışık tutmaktır.

Osmanlı Hukuku ,

Divan-ı Hümayun ,

Eyalet Divanı ,

Şikayet Hakkı ,

Bid‘At ,