Hadis rivâyetinde telkin zabt ilşkisi ve telkin yoluyla yapılan tahrifler

Yazarlar :

Yrd. Doç. Dr. Mustafa ÖZTÜRK ,

Yazar kurumları :

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi¹

Görüntülenme :

867

DOI :

Özet Türkçe :

Hadis usûlü ıstılahında telkin, bir râviye, kendisine ait olmayan hadisi, bizatihi kendisininmiş hissi vererek ona ait olduğuna inandırma gayretidir. Bu faaliyet, ilk dönem hadis rivâyet geleneği sürecinde râvilerin, rivâyetlerini ne derece zabt ettiklerini deneme amacı ve metodu olma yanında bir kısım muhaddislerin rivâyetlerini tahrif etme aracı olarak da tezahür etmiştir. Mesela bazı itikâdî ve mezhebî fırkaların, kendi fikirlerini teyit etme niyetiyle telkine başvurup hadislerden delil bulma yoluna gitmeleri tahrif sebeplerinden biridir. Telkin, tabiîn dönemiyle birlikte daha ziyade Irak bölgesinde yoğunluk kazanmıştır. Nitekim siyâsî ve mezhebî sâiklerle hadis uydurmacılığı da Irak’ta zuhur etmiştir. Telkin, râvinin zabt durumuna göre şifâhen ya da yazılı yapılmıştır. Makalemiz bütün bu hususların altını çizmekle birlikte, telkin-zabt ilişkisi bağlamında telkinde bulunma ve telkin kabul sebeplerini, özellikle de telkinden kaynaklanan hadislerdeki tahrif problemini incelemektedir

Anahtar kelimeler :

Telkin ,

zabt ,

tahrif ,

Özet İngilizce :

In the terminology of hadīth methodology, talqīn refers to all kinds of efforts to give the impression and to make a certain narrator believe that a hadīth belongs to him, though he does not have it. This activity emerged with the aim of testing how strongly narrators kept their narrations and also as an instrument of falsifying some narrators’ narrations during the early period of the tradition of hadīth reporting. One of the falsification reasons was the appeal of some theological sects and legal schools to talqīn with the intention of finding support from the hadīth in order to strengthen their ideas. Talqīn intensified especially in Iraq during the era of successors (tabiīn). As a matter of fact, falsification of the prophetic narrations for political and theological reasons originally emerged in Iraq too. Talqīn was done orally or written depending on the narrator’s strength of apprehension (dabt). This study tries to draw attention to all of these points, and also deals with the reasons for susceptibility to talqīn and particularly the problem of falsifying hadīth based on talqīn in the context of relationship between dabt and talqīn.

Anahtar kelimeler :