Makale özeti ve diğer detaylar.
Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nde ekonomik ve sosyal hayata önemli katkıları olan para vakıflarını muhasebe bakış yönünden incelemektedir. Para vakıfları, bir yandan faaliyetleri için –iş adamlarının uygun bir ipotek karşılığında finansman ihtiyacını gidererek- gelir sağlamışlar; diğer yandan ise bu gelirlerle ihtiyaç sahiplerini, hastaneleri, eğitim kurumlarını ve aşevlerini desteklemişler; ilave olarak yeni hastane ve okullar yapmışlardır. Bu kurumlar, zamanlarında önemli rolleri üstlenmelerine ve bunlarla ilgili zengin arşiv kaynakları bulunmasına rağmen henüz yeterince incelenmemiştir. Bu çalışma, bu kurumların nasıl bir fonksiyon üstlendiğini, bunların faaliyetlerindeki temel dinamikleri değerlendirmekte; kendilerini ve hedef kitlelerini nasıl finanse ettiklerini incelemektedir. Çalışma, bu kurumların özellikle vakıf kurucuları tarafından sağlanan kuruluş sermayelerinin erimesine izin vermeksizin ‘gelir-gider dengesi’ni nasıl sağladıklarını ve muhasebe uygulamalarını tartışmaktadır.
This study investigates the ‘charitable foundations’ (cash waqf), which had major contributions to the economic and social life in the Ottoman State, from the accounting point of view. They provided services such as supporting and contributing to needy people, hospitals, education institutions, and communal kitches for poors in addition to building new hospitals and schools. They also used to finance businessmen in exchange for security. Those institutions are not investigated adequately yet despite they played very considerable role in their times and there are considerable archive sources about them. The study introduces how those institutions function, presents the basic dynamics of their operating, and explains how they are financed and finance. It discusses accounting applications especially with respect to how they managed ‘income and expense balance’ without allowing melting down their initial capital, provided by waqf founders.